پلمب شدن 252 باشگاه بدنسازي غيرمجاز در پايتخت حكايت از آن داشت كه ناهنجاري‌هاي بسياري زير پوست شهر در حال پرورش يافتن است؛ باشگاه‌هايي كه به محل تجمع اوباش تبديل شده است و فعاليت‌هاي غيراخلاقي در آن جريان داشته و دارد. هرچند پليس تعدادي از اين باشگاه‌ها را پلمب كرده و به متخلفان هم هشدار داده اما تجربه نشان داده است كه قانون‌شكنان براي دنبال كردن اعمال خود از راه ديگري وارد مي‌شوند. نظر به اهميت موضوع، گفت‌وگوي ما با دكتر محمد كمالي، عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران در ادامه مي‌آيد.
آقاي دكتر! به نظر شما چه ساختارهايي در جامعه با ضعف مواجه شده كه اين تعداد باشگاه اجازه فعاليت و تخلف پيدا كرده است؟
به نظر من فعاليت‌هاي هر دو ارگان دولتي و خصوصي كشورمان كه نقش تعيين‌كننده‌اي برعهده دارند، هيچ‌گاه در كنار هم و كامل‌كننده يكديگر نبوده است. از طرفي سيستم دولتي كشور مدعي است كه به هر شخصي كه براي فعاليتي آستين بالا زده است، مجوز بدهد، از طرف ديگر هم سازمان‌هاي خصوصي مدعي هستند كه نياز جامعه خيلي سريع‌تر از آنچه در سطح سيستم دولتي اتفاق مي‌افتد، حركت مي‌كند. بدين معني كه فعاليت سيستم‌هاي دولتي ما كمي كند است اما جامعه ما همان پويايي قبل را دارد و به محض اينكه اين نياز تصميم به ارضا شدن داشته باشد بايد افرادي باشند كه مكان‌هايي را تحت عنوان باشگاه‌هاي بدنسازي تأسيس كنند و جوابگوي نياز جوانان باشند. در اين بين رسانه‌ها جوانان را تحت پوشش نيازهاي خودشان قرار داده‌اند و جوانان هم به تنها جايي كه توانسته‌اند مراجعه كنند، همين باشگاه‌هاي بدنسازي بوده است.
شما نبود نظارت را دليل شكل‌گيري اين باشگاه‌ها مي‌دانيد؟
بله، مشكل اساسي اين است كه بعد از ورود اين افراد به باشگاه‌ها، نظارتي بر عمكرد اين اماكن صورت نگرفته است، چون عده زيادي بدن عضلاني مي‌پسندند و در شرف عضلاني كردن بدنشان بوده‌اند اما با ارتكاب تخلف. مطمئناً اگر نظارتي بر عملكرد باشگاه‌ها نباشد آنها از همه ابزارهاي خلاف براي خودنمايي و... استفاده مي‌كنند. كارهايي كه در قالب يك كار سالم جلوه مي‌دهد.
با اين وصف، عملكرد سيستم نظارتي را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
متأسفانه اين روزها ما عوارض و خطرهاي بي‌شماري را در سلامت جوانان، برخي هنرپيشگان و ورزشكاران ديگر مي‌بينيم. اينجاست كه سيستم دولتي به اين فكر مي‌افتد كه هرچه سريع‌تر بايد اين مشكل را رفع كرد. اين دقيقاً به اين معني است كه در جامعه ما ابتدا اتفاقي كه نبايد اجازه رخ دادن آن را بدهيم، مي‌افتد و پس از آن به فكر درمان اين مشكل مي‌افتيم.
مشكل اساسي اين است كه سيستم‌هاي دولتي به فكر پيشگيري نيستند. چون پيشگيري كمي سخت است و نياز مبرمي به آموزش دارد. دليل ديگرش هم اين است كه افراد هم پيامد سوء و منفعت پيگيري را بلافاصله درك نمي‌كنند. بهتر است در اين باره كمي تأمل كنيم. به عنوان مثال ما در سطح جامعه تعداد كثيري موتورسوار داريم كه اگر از آنها بپرسيم كه چرا كلاه ايمني بر سر نمي‌گذاريد؟ در جواب مي‌گويند: من خوب رانندگي مي‌كنم، براي من اتفاقي نمي‌افتد. اما بايد به اين نكته توجه داشت كه حادثه هيچ‌گاه خبر نمي‌كند. جوان هم فكر مي‌كند كه دارد باشگاه مي‌رود و به پرورش اندامش مشغول است اما از عوارض مكمل‌ها و آسيب‌هاي داروهايي كه استفاده مي‌كند، غافل است. در اينجا پليس مي‌خواهد دست به كار شود و صورت مسئله را پاك كند اما آن نيازي كه در بدن جوان وجود دارد و قبلاً هم به آن اشاره شد، همچنان تخليه نمي‌شود و رو به سمت سركوب شدن برمي‌دارد.
چرا باشگاه‌هايي كه قرار است اماكني براي پرورش‌اندام و سلامت روح و روان جوانان باشند، مروج ناهنجاري مي‌شوند؟
دليل اصلي نبود ناظر يا مسئول فني در باشگاه‌هاي بدنسازي است. اگر همين 252 باشگاهي كه اخيراً پلمب شده‌اند ناظر يا كسي را تحت عنوان مسئول داشتند و باشگاه فردي را مشخص مي‌كرد كه بر عملكرد خود باشگاه و افراد درون آن نظارت كامل داشته باشد، هرگز اين اتفاق نمي‌افتاد. در پي آن نياز جوانان سركوب نمي‌شود و از رفتن جوانان به باشگاه‌هاي زيرزميني و غيرقابل مجاز جلوگيري مي‌شود. در غير اين صورت افراد به اماكن مذكور مراجعه مي‌كنند؛ اماكني كه تابلويي براي شناسايي دارند و نه نظارتي براي بهبود عملكرد و سالم زيستن.
در اين راستا ما بايد آيين‌نامه‌اي اتخاذ شده و چارچوبي مشخص براي فعاليت اماكن ورزشي‌مان داشته باشيم كه اگر حتي ذره‌اي تخلف هم در درون محيط اين باشگاه ورزشي انجام شد، مسئولان با فرد خاطي به صورت كاملاً جدي و قاطع برخورد كنند.
آقاي دكتر! آيا بروز اين آسيب‌ها بي‌اعتمادي خانواده‌ها را به دنبال نخواهد داشت؟
قطعاً همين‌طور است. در اين بحث ابتدا ما بايد ببينيم كه توافق بين جوان و خانواده‌اش دچار چه مشكلي شده است. اگر بتوانيم فضاي سالم ايجاد كنيم آن وقت مشكل حل مي‌شود اما اگر نتوانيم جوان خانواده را دور مي‌زند و با حسي مملو از بي‌اعتمادي خانواده، اعضاي خانواده و فعاليت سالم را رها مي‌كند و به دنبال اماكن غير مجاز زيرزميني مي‌رود.
چطور مي‌توانيم فضاي سالم ايجاد كنيم؟
بايد ابتدا فدراسيون پرورش اندام كشورمان ضوابط و قوانين آيين‌نامه را دقيق‌تر بنويسد و ويژگي‌هاي مسئول فني يا ناظر را سنجيده و وظايف وي را مشخص كند. آن وقت بر اساس ضوابط و قوانين مجوز صادر و پس از آن نظارت دقيق بر عملكرد مكان مورد نظر را بيش از پيش كند.
به نظر شما برخورد قاطع با اين آسيب چگونه برخوردي مي‌تواند باشد؟
به نظر من برخوردي وجود نخواهد داشت چون تخلفي وجود نخواهد داشت. يعني اگر مسئول فني يا همان ناظر، به دقت كار خود را انجام دهد هيچ كس قانون را زير پا نگذاشته و مرتكب تخلف نمي‌شود. معتقدم اگر تمامي كارها بر مبناي ضوابط و اصول باشد، هيچ‌گاه در جامعه شاهد بروز تخلف نخواهيم بود.
