نویسنده: کبری فرشچی
هنوز اتاق‌فكر اصلاحات شيريني پيروزي و بيرون آمدن هر 21 نفر ليست اميد را از صندوق‌هاي رأي پنجمين دوره شوراي شهر نچشيده بودند كه يك نگراني جدي خواب خوششان را مشوش كرد و يك بار ديگر اردوگاه اصلاحات دچار تشتت شد. انتخاب شهردار بعدي تهران از همان روزهاي نخست به چالش جدي جريان اصلاحات تبديل شده است؛ موضوعي كه در نگاه نخست برگ برنده‌اي براي جريان اصلاحات به شمار مي‌آمد، اما يك واقعيت جدي كه در گوشه‌گوشه شهر تهران هويداست كار را براي اصلاح‌طلبان سخت كرده و آن انتخاب شهرداري همتراز قاليباف است؛ شهرداري كه عملكردش در شهر كاملاً مشهود است و سال 87 بابت همين عملكرد و كارنامه قابل دفاع، توانست از ميان بيش از 800 شهردار جهان به عنوان هشتمين شهردار برتر دنيا انتخاب و معرفي شود. شايد همين نگراني هم باعث شده تا اصلاح‌طلبان محتمل‌ترين گزينه شهردار بعدي پايتخت يعني محسن هاشمي را هم كنار بگذارند.
حاشيه از همان ابتدا همراه پنجمين دوره انتخابات شوراي شهر بود؛ از جابه‌جايي پول‌هاي ميلياردي براي بسته شدن ليست‌هاي اصلاحات و ارائه چندين ليست اصلاح‌طلب گرفته تا بحث بازشماري آرا و... .
اين اما همه ماجرا نيست. اصلاح‌طلبان و كارگزاران با وجود آنكه توانستند همه كرسي‌هاي شوراي شهر تهران را در اختيار بگيرند، اما با چالشي جدي در انتخاب شهردار بعدي پايتخت مواجهند. 12 شهريور ماه آخرين مهلت شورا براي معرفي شهردار جديد تهران است.
شهري كه به شهردار بعدي تحويل مي‌شود
شهرداري كه قرار است 12 شهريور ماه معرفي شود تهران را در شرايطي تحويل مي‌گيرد كه طول خطوط مترو از 70 كيلومتر به بالغ بر 200كيلومتر آن هم بدون كمك دولت رسيده و تا پايان اين دوره به حدود 300كيلومتر مي‌رسد. درآمدهاي پايدار شهرداري تهران از ۲۱۴ميليارد تومان در سال 84 به بيش از 5هزار ميليارد تومان در سال 95 رسيده و مساحت فضاي سبز درون شهري و برون شهري پايتخت طي 12سال اخير 67 درصد رشد داشته و سرانه پاركي– تفرجگاهي شهري 3/32 مترمربع در سال 84 به 6/4 متر مربع رسيده است.
19 مددسرا با ظرفيت 5 هزار نفر، 16 مركز پرتو، 24 مركز بهاران، چندين همراه سراي بيمار، چهار مدرسه رويش براي مهارت آموزي به كودكان بدسرپرست و 2 هزار و 500 مركز و خانه كارآفريني را هم به اين فهرست اضافه كنيد، آن هم در حالي كه طي 12سال مديريت اخير شهري تهران تنها 1/2 درصد به نيروهاي شهرداري تهران اضافه شده است. ستاد توانمندسازي بانوان سرپرست خانوار، اداره كل آموزش‌هاي شهروندي، شركت بهره‌برداري متروي تهران و... هم مجموعه‌هايي است كه با همين رشد 1/2 درصدي براي خدمت‌رساني بهتر به شهروندان ايجاد شده است. همه اين اقدامات در حالي انجام شده كه شهرداري در مقاطع مختلف با كارشكني‌هاي دولت مواجه بوده است و بدهي 16 هزار ميلياردي شهرداري به بانك‌ها، پيمانكاران و بيمه‌ها در صورت پرداخت بدهي‌هاي دولت به شهرداري قابل تهاتر است. نمونه‌اي از طلب شهرداري از دولت در حوزه مترو است. تنها در سال گذشته 4هزار و 400 ميلياردتومان شهرداري تهران براي مترو هزينه كرده كه 2هزار و200ميليارد تومان آن سهم دولت بوده و پرداخت نشده است. در چنين شرايطي اصلاح‌طلبان حق دارند نگران باشند؛ نگران از اينكه آيا شهردار بعدي تهران مي‌تواند در حد و اندازه‌هاي مديريت جهادي قاليباف ظاهر شود. به خصوص اينكه شوراي پنجم شهر تهران بيشتر يك شوراي سياسي است تا تخصصي.
شكل‌گيري يك شوراي سياسي
ليست اميد توسط سعيد حجاريان، جلايي‌پور، مصطفي تاج‌زاده، نعيمي‌پور و آذر منصوري بسته شد. محمد خاتمي رئيس‌جمهور اسبق ايران و رهبر اصلاحات قبل از انتخابات مجلس، محمد عارف را مسئول تداوم شوراي سياست‌گذاري اصلاح‌طلبان كرد.
اصلاح‌طلبان معتقد بودند عارف بدون نظم، قاعده و اصول خاصي تعداد شوراي سياست‌گذاري را به 40 نفر رساند كه عمده تشكيل‌دهندگان اين شوراي سياست‌گذاري از حزب اتحاد ملت بودند.
كميته14 نفره‌اي با راهبري موسوي لاري براي تعريف شاخص‌ها تعيين شد. قرار بود مدلي طراحي شود كه طي آن كانديداهاي متخصص انتخاب شوند، اما با وجود ثبت‌نام و ارسال سوابق و رزومه كانديداها به سايت اصلاح‌طلبان، بيشترين امتياز براي فعاليت در حزب سياسي در نظر گرفته شد. آن هم در شرايطي كه شوراي شهر يك شوراي كاملاً تخصصي است و جاي فعاليت حزبي و سياسي نيست. در واقع بر خلاف ادعاي اصلاح‌طلبان درباره تخصصي بودن شورا، اما نگاهي به سوابق و تحصيلات اعضاي شوراي پنجم نشان مي‌دهد بيشتر اعضا در رشته علوم سياسي تحصيل كرده‌اند. بعد از كش و قوس‌هاي فراوان، كميته 14 نفره بالاخره يك ليست 150 نفره اعلام كرد. انتشار ليست اعتراض شديد اصلاح‌طلبان را در بر داشت. حتي گفته مي‌شود جواد امام كه خودش در كميته 14 نفره بود، به اين ليست انتقادهاي فراواني داشت.
سناريويي براي سال 1400
بنابه اظهارات برخي اصلاح‌طلبان، بيشتر افراد ليست 21 نفر اميد از منتصبان و نزديكان حزب اتحاد ملت هستند. حذف اعضاي فعلي اصلاح‌طلب شوراي شهر از آنجا قوت گرفت كه اين افراد در دوره قبل براي شهردار شدن محسن هاشمي تلاش كردند. شنيده‌ها حاكي از آن است كه مهندسين ليست اميد اين افراد را حذف كردند؛ چراكه مي‌دانستند اين افراد باز هم مي‌خواهند از شهردار شدن هاشمي حمايت كنند، بر همين اساس هم حزب اتحاد ملت محسن هاشمي را كنار گذاشته‌اند و اجازه نمي‌دهند وي شهردار شود.
به بيان ديگر تشكيلات در سايه‌اي ايجاد شده كه اكثريت آن هم اعضاي حزب اتحاد ملت هستند و قرار است آنها شوراي شهر را راهبري كنند. حتي برنامه شوراي پنجم را آنها تعيين و مشاوران اعضاي شورا را هم آنها مشخص مي‌كنند.
ظاهراً اعضاي ليست اميد منهاي محسن هاشمي ميثاق‌نامه‌اي امضا كردند و قرار است كه شهردار را از بالا دست به آنها معرفي كنند و آنها فقط رأي بدهند.
افرادي كه ليست اميد را هدايت مي‌كنند، جرياني هستند كه مدت‌ها از بدنه قدرت دور بوده‌اند و تازه به قدرت نزديك شده و شهرداري را گرفته‌اند. گويا اين افراد تصميم دارند در سال 1400 يك رئيس‌جمهور اصلاح‌طلب با امكانات شهرداري بر سر كار بياورند و مي‌خواهند از طريق شهرداري بودجه‌هاي لازم را فراهم كنند. مطابق اين سناريو شهردار بعدي تهران چهره‌اي جديد خواهد بود. اين فرد هر كسي كه باشد در شرايطي كارش را آغاز مي‌كند كه شورا، دولت و نمايندگان تهران در مجلس شوراي اسلامي همگي از يك جناح سياسي و موافق هستند. درست بر خلاف دوران شهرداري قاليباف كه اعضاي اصلاح‌طلب شوراي شهر و دولت و برخي نمايندگان مجلس را در مقابل داشت، اما 15 پروژه نيمه كاره مديريت شهري هم تا پايان اين دوره تمام شده و شهري شسته و رفته تحويل شهردار بعدي خواهد شد. با اين همه نگراني شوراي شهر پنجم از چيست؟
چرا اینقدر مثل اعراب دوره ی جاهلیت تعصب دارند خوب بگذارند قالیباف شهردار بماند یکبارهم شده براساس عقل عمل کنند 
