وحید حاجیپور
پس از اظهارات جديد مديرعامل شركت توتال فرانسه مبني بر تبعيت از قوانين و تحريمهاي امريكا، وزير نفت به مجلس فراخوانده شده است تا درباره فرجام قرارداد 5ميليارد دلاري شركت ملي نفت با اين شركت فرانسوي توضيحاتي را ارائه دهد.
به گزارش «جوان»، اندكي پيش از انتخابات رياستجمهوري بود كه قرارداد فاز 11 پارسجنوبي ميان شركت ملي نفت ايران و شركت توتال فرانسه منعقد و تبديل به يك بمب خبري شد. دولت يازدهم با بهرهبرداري از اين قرارداد، عنوان كرد راه براي امضاي قراردادهاي بيشتر نفتي هموار شده است، هرچند هيچگاه درباره قرارداد گرانقيمتي كه امضا شده بود، صحبتي نكرد.
در همان زمان وزارت نفت مدام از بينقصبودن قرارداد با توتال گفت و عنوان كرد، توتال چارهاي جز اجراي قرارداد ندارد و اگر انصراف دهد بايد جريمه سنگيني را پرداخت كند. با صدور تأييديههاي ديگر براي اين قرارداد اين فضا ادامه داشت تا آنكه «پاتريك پويانه» مديرعامل توتال در اظهار نظراتي متفاوت ترديدها را براي اجرايي شدن قرارداد افزايش داد.
وي كه يك ماه پيش گفته بود از امريكا تبعیت دارد و اندكي بعد از عزم توتال براي اجرايي كردن توسعه فاز11 خبر داد، حالا بهصورت جديتر به ابهامات افزوده است؛ «در صورتي كه چارچوب قانوني وجود داشته باشد، ما ميتوانيم اين قرارداد (توسعه قرارداد پارسجنوبي) را به صورت قانوني پيش ببريم اما اگر نتوانيم به دلايل رژيمتحريمي، اين قرارداد را اجرا كنيم، مجبوريم در اين قرارداد بازنگري كنيم.»
ترامپ موضع سختي را ماه گذشته درباره ايران اتخاذ كرد، او تهران را به نقض اجراي تعهدات برجام متهم و اعلام كرد، ديگر تأييد نميكند لغو تحريمها به نفع امريكا بوده است. اين توافق در حال حاضر كاملاً در برزخ قرار گرفته تا زماني كه كنگره تصميم بگيرد چه موضعي بايد داشته باشد اما خطرات استراژي ترامپ زنجيرهاي از اتفاقات را ايجاد كرده كه ادامهدار شده است.
با اين حال پويانه گفت: اگر رژيم تحريمي براي ايران وجود داشته باشد، مجبوريم آن را به شدت بررسي كنيم. ما با امريكا كار ميكنيم، سرمايههايي در امريكا داريم كه باعث افزايش بيشتر سرمايههاي ما در امريكا ميشود.
پويانه رئيس توتال همچنين گفت: ما روي پروژه كار ميكنيم، ما مناقصههايي را برگزار كرديم و بايد قراردادهاي مربوط به اين مناقصه را تا ژانويه اجرا كنيم، من اميدوارم تا آن زمان كنگره پاسخي براي رئيسجمهور داشته باشد و رئيسجمهور بتواند تصميم بگيرد كه آيا موضع جديدي اتخاذ ميكند يا نه.
وي ماه پيش هم گفته بود اگر تحريمهاي امريكا قوانيني داشته باشد كه ما را مجبور به عقبنشيني كند ما مجبوريم تبعيت كنيم در مجموع اگر بتوانيم، انجام ميدهيم و اگر نتوانيم متوقف ميكنيم. در حال حاضر شركت توتال گزينهها را سبك و سنگين ميكند و همه چيز بستگي به كنگره امريكا دارد كه درباره تحريمها چه تصميمي ميگيرد و چه نوع تحريمي را اعمال ميكند.
موضع توتال را وقتي كنار موضع رئيسجمهور فرانسه درباره تحريمها عليه توان موشكي قرار بدهيم اين نگراني بيشتر ميشود ولي وزارت نفت بارها با دفاع از اين قرارداد اذعان كرده است با اين قرارداد ميتوان مانع اعمال تحريمهاي جديد شد و در واقع با جذابيتهاي اقتصادي و همراه كردن غولهاي نفتي، ميتوان سدي در مقابل تحريمها ايجاد كرد كه حالا اين استدلال در حال رنگ باختن است.
ورود مجلس
در همينباره رئيس كميسيون انرژي مجلس عنوان كرد كه وزير نفت براي ارائه توضيحاتي درخصوص قرارداد توتال و احتمال انصراف اين شركت از توسعه ميدان گازي پارسجنوبي در كميسيون حاضر ميشود. فريدون حسنوند با اشاره به اينكه مديرعامل شركت توتال از احتمال بازنگري در قرارداد توتال با ايران به دلايل حقوقي و تغيير رژيم تحريمها خبر داده است، اظهار داشت: در مصاحبههاي قبل و بعد از انعقاد قرارداد توتال به وزارت نفت هشدارهاي لازم داده شد و تأكيد داشتيم در قرارداد تحريمها موضوع فوري در نظر گرفته نشود، البته چنين اتفاقي رخ داده است.
رئيس كميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي ادامه داد: با اين حال شركت توتال اعلام ميكند خود را با سياستهاي امريكا تنظيم ميكند و اگر بخواهد از قرارداد خارج شود، زودتر اين كار را انجام ميدهد تا خسارت كمتري را پرداخت كند. اگر چنين اتفاقي رخ دهد در واقع به قوانين حقوقي و قراردادهاي بينالمللي بياعتنايي شده است و ميتواند شروعي براي بيتوجهي به تمام قراردادهاي بينالمللي باشد، در ضمن به اعتبار شركت توتال نيز خدشه وارد ميشود.
حسنوند با اشاره به رفتارهاي شركت توتال اظهار داشت: رفتارهاي اين شركت نشان ميدهد انگيزه و رغبتي براي اجراي قرارداد ندارد و بايد وزير نفت در اينباره پاسخگو باشد. با اين حساب هفته آينده وزير نفت با حضور در نشست كميسيون انرژي در خصوص ميزان پيشرفت قرارداد توتال و احتمال انصراف و اقدامات حقوقي توضيحاتي ارائه ميكند.