حاشيههاي ورزشگاههاي ايران هر ساله بيشتر و بيشتر ميشود، حاشيههايي که گاه در بازيهاي ليگ و جام حذفي هواداري را براي هميشه نابينا و گاه آبروي فوتبال ايران را خدشهدار ميكند که اولي زندگي را مختل و دومي باعث خروج ارز زيادي از کشور ميشود و جرایم بسياري را به دنبال دارد که تاوان آن را نه فقط يک تيم و هوادارانش که فوتبال ايران بايد بپردازد، آن هم بابت اشتباه تماشاگري که با ناداني مرتکب عملي ميشود و بسياري را در هچلي جدي مياندازد.
***
هنوز داستان هواداري که در خرمشهر چشمش را بدون هيچ دليلي از دست داد و مشخص نيست چه كسي بايد ديه او را بپردازد يا چه کسي بايد جوابگوي زندگي از دست رفتهاش باشد، فراموش نشده است. هنوز نام سرباز احمدي افکار عمومي را مغموم ميکند، اما باز هم در يکهشتم رقابتهاي ليگ قهرمانان آسيا و در جدال ذوبآهن و استقلال شاهد انفجار رعبانگيز دو نارنجک در ميانههاي زمين، آن هم مقابل چشم ناظران و داوران بازي هستيم. اتفاقي که براتي، رئيس کميته حقوقي و تدوين مقررات فدراسيون فوتبال معتقد است که ميتواند تبعات سنگيني براي فوتبال ايران در پي داشته باشد: «برخي تماشاگران به تبعات حقوقي و انضباطي رفتارشان توجه نميکنند. در شرايطي که ميزباني برخي رقابتهاي باشگاهي بينالمللي به دليل آنچه عدم امنيت ورزشگاهها خوانده ميشود از ايران سلب شده، متأسفانه رفتارهاي برخي تماشاگران به افزايش اين ادعاها عليه کشورمان دامن ميزند. در حالي که هجوم تماشاگران به محوطه زمين مسابقه، پرتاب اشيا و مواد محترقه جزو بدترين و شديدترين تخلفات انضباطي تلقي ميشود و برخي هموطنان بدون توجه به تبعات حقوقي و انضباطي اين اعمال بر ارتکاب مجدد آنها اصرار ميورزند. اين تخلفات به يقين از چشم مقامات کنفدراسيون فوتبال آسيا (AFC) پنهان نميماند و ادامه اين رفتارها ممکن است باعث شود حتي در نحوه برگزاري رقابتهاي داخلي و ملي هم با محدوديتهايي مواجه شويم.»
***
ايران رتبه هفتم پرشورترين کشورهاي فوتبالي جهان را به خود اختصاص داد؛ اين خبري بود که سايت «HITC» انگليس در گزارشي با معرفي هفت کشور پرشور فوتبالي جهان به آن پرداخت و آن را منتشر كرد. رتبه پرشورترين هواداراني که البته در آسيا بسيار بالاتر از اين حرفهاست و تا سالهاي سال نيز امتياز ويژهاي براي فوتبال ايران و البته کسب سهميه رقابتهاي آسيايي محسوب ميشود. با اين حال سالهاست که اين مسئله به معضلي جدي براي فوتبال كشورمان تبديل شده که در بين اين پرشورها که تعدادشان همچنان آمار چشمگيري دارد، افرادي هستند که با تصميمات سخيف، اين پوئن مثبت را به مسئلهاي جدي و نگرانکننده تبديل ميکنند، مسئلهاي که طي سالهاي اخير بارها باعث خروج مبالغ هنگفتي از کشور شده است. مبالغي که بدون شک ميتوانست خرج بازسازي و تجهيز ورزشگاهها براي عدم ورود اين افراد خاطي شود.
***
دقيقه ۸۸ بازي ذوبآهن با استقلال، در حالي که يک ضربه ايستگاهي پشت محوطه جريمه آبيپوشان اعلام شده بود، پرتاب يک نارنجک از سوي تماشاگران داور ژاپني را به کنار زمين كشاند و يک مرتبه ديگر نيز پس از گل ذوبآهن باز انفجار مهيب ديگري رخ داد. نارنجکيهايي که با صدايي مهيب و دودي غليظ، اضطراب شديدي در دل حاضران به وجود آورد، اما خوشبختانه در نقطهاي از زمين بازي منفجر شد که هيچ بازيکني در آن محدوده نبود تا خطري جدي از بيخ گوش فوتبال ايران رد شود، اتفاقي که ميتوانست به فاجعهاي ناگوار و جبرانناپذير تبديل شود، اما به خير گذشت!
اما آيا دفعه بعد نيز پرتابکننده به همين اندازه خوششانس خواهد بود که پرتابش در جايي از زمين فرود بيايد که کسي نيست يا قرار است باز هم شاهد نابودي زندگي يک سرباز احمدي ديگر باشيم!
***
بازي استقلال و ذوبآهن از حرکت نايستاد و خيلي زود از سر گرفته شد، شايد چون دقايق کمي از آن باقي مانده بود يا شايد اين اتفاق ناگوار به خير گذشت و خطري جدي از بيخ گوش بازيکنان رد شد، اما داستان نارنجکهايي که در ورزشگاهها منفجر ميشود تمامي ندارد. نارنجکهايي که ميتواند کنفدراسيون فوتبال آسيا را بر آن دارد تا بازيهاي تيمهاي فوتبال ايران بدون تماشاگر برگزار شوند، آن هم در حالي که فوتبال ايران داراي يکي از پرشورترين هواداران فوتبال دنياست. هواداراني که قرار است به پاي عده معدودي که با ناداني خود باعث خدشهدار شدن آبروي فوتبال ايران ميشوند، بسوزند. فوتبالي که به هواداران خود مينازد، نه آنهايي که تحت اين عنوان و با پرتاب نارنجک به داخل زمين در دل ديگران ايجاد رعب و وحشت ميکنند.
***
با فشارهاي اصحاب رسانه در داستان هوادار استقلالي که در جريان فينال جام حذفي با خونه به خونه نابينا شده، مسئولان وزارت ورزش، فدراسيون فوتبال و سازمان ليگ پيگير وضعيت او شدهاند و حتي وعده استخدام به اين هوادار را دادهاند تا به نوعي از او دلجويي كنند. وعدههايي که البته نميتوان خيلي به آن دلخوش بود، وقتي تجربههاي قبلي نشان ميدهد كه قراري بر عملي شدن آن نيست، درست مانند داستاني که براي سرباز احمدي رخ داد. بازيهاي بينالمللي را اما نميتوان با يکي، دو وعده خيالي و خوشآب و رنگ يا عيادت سروتهاش را هم آورد و پروندهاش را بست. وقتي پاي بازيهاي بينالمللي پيش ميآيد، مسئولان بايد اندکي جديتر داستان را پيگيري کنند و به فکر پيشگيريهاي جديتري چون نصب دوربينهاي مداربسته يا تعبيه گيتهايي باشند که بتوانند به شکلي جديتر با اين پديده شوم مقابله کنند، پديدهاي که بيتوجهي به آن ميتواند فاجعهآميز باشد.