شمارش آرای عراقیها هم نتایج غافلگیر‌کننده و هم قابل پیش‌بینی داشت؛ لیست مقتدی صدر عمدتاً به دلیل مشارکت پایین مردم عراق شگفتی‌ساز این دور از انتخابات بود اما همانطور که انتظار می‌رفت هیچ گروهی نتوانست به تنهایی اکثریت کرسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را به دست بیاورد، مسئله‌ای که انتخاب نخست‌وزیر و کابینه را با پیچیدگی زیادی روبه‌رو می‌کند و در این میان ناظران بزرگ‌ترین بازنده انتخابات را امریکا دانستند، چرا که جریانهای اول و پیشرو شعار‌‌‌‌‌‌‌‌ها و برنامه‌های ضد امریکایی داشتند و حتی بعضی از آنها آشکارا خواستار خروج نیروهای امریکایی از عراق شده‌اند.
طبق آنچه کمیسیون انتخابات عراق از نتیجه شمارش آرا در بیش از ۱۰ استان اعلام کرده است ائتلاف‌های «سائرون للإصلاح» وابسته به جریان صدر و «الفتح المبین» وابسته به «الحشدالشعبی» پیشتاز انتخابات شده‌اند. جریان صدر که در طول چند سال گذشته سعی کرده فاصله خود را هم با تهران و هم واشنگتن حفظ کند، بیشترین کرسی‌های مجلس را در بغداد به خود اختصاص داد. مهم‌‌ترین دلیلی که جریان صدر توانست به این موفقیت دست یابد مشارکت پایین عراقیها بود، در سایه کاهش مشارکت معنادار مردمی به‌خصوص در استان‌های جنوبی (شیعه‌نشین) که سبب کاهش رأی ائتلاف الفتح و دوله القانون شد، مقتدی صدر با تغییر ادبیات و منش سیاسی و ائتلاف با احزابی مثل احزاب کمونیست از خود چهره معترضی ساخت و توانست با بهره‌برداری از مشارکت کم‌رنگ، بر موج اعتراض مردم به اوضاع معیشتی و خدماتی و حتی امنیتی، خود را پیروز مسلم این انتخابات معرفی کند. اما تنها لیست صدر نبود که در انتخابات به نتایج غافلگیر‌کننده‌ای دست یافت بلکه لیست حیدر العبادی، نخست‌وزیر کنونی نیز نتوانست بر اساس انتظار‌‌‌‌‌‌‌‌ها و پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با موفقیت روبه‌رو شود. نه فقط در ایران و کشورهای همسایه، بلکه در خود عراق نیز خیلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها انتظارش را نداشتند که ائتلافی به رهبری نخست‌وزیر، از دو ائتلاف منتسب به جریان «مقتدی صدر» و سازمان «الحشدالشعبی» عقب بیفتد. ناظران معتقدند «حیدر العبادی» رهبر ائتلاف «النصر» تصور نمی‌کرد که در بسیاری از استان‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به‌خصوص در استان بغداد، باید نظاره‌گر پیشتازی دو ائتلاف «سائرون» و «الفتح» باشد و خود در جایگاهی مثل چهارم و پنجم.
چالش‌های پیشرو
بر اساس ساختار سیاسی و قانون اساسی عراق آنچه مهم‌تر از این رتبه‌هاست، ائتلاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی است که ائتلاف‌های پیشتاز با دیگر ائتلاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در داخل پارلمان انجام خواهند داد و چهره سیاسی عراق را از نو ترسیم خواهند کرد. باید دید که سیاسیون پیروز، چگونه از طریق ائتلاف با دیگر احزاب، تلاش می‌کنند نخست‌وزیر دلخواه خود را معرفی کنند. اما ناظران با توجه به اینکه هیچ گروهی نتوانسته حتی به اکثریت نسبی دست یابد و فرهنگ سیاسی پیچیده عراقیها و همچنین عوامل منطقه‌ای و بین‌المللی باعث خواهد شد تشکیل دولت آتی با چالش‌های پیچیده‌ای مواجه شود. به گزارش فارس، هرچند ائتلاف احزاب شیعه غیرممکن نیست و تلاش احزاب شیعه هم باید در همین سو باشد، اما آنچه در وضعیت کنونی محتمل‌تر به نظر می‌رسد، ائتلاف سائرون با النصر و تیار الحکمه است که تعداد کرسی‌های آنان را حداقل به حدود ۱۱۵ کرسی می‌رساند اما باید منتظر شد تا دید کدام ائتلاف به این جمع اضافه خواهد شد. در مقابل، ائتلاف الفتح و دوله القانون به هم نزدیک هستند و کرسی‌های آنان را به حدود ۷۲ کرسی می‌رساند و باز هم باید منتظر شد که چه ائتلاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی به جمع این دو افزوده خواهند شد. گذشته از ۳۴ کرسی دو ائتلاف اهل سنت «القوی الوطنیه» (۲۱) و «القرار العراقی» (۱۳)، ۴۰ کرسی احزاب کُردی «الدیمقراطی الکردستانی» (۲۳) و «الاتحاد الوطنی الکردستانی» (۱۷) در این میان نقشی تعیین‌کننده دارند. نکته مهم دیگر که نباید از آن غافل شد، این است که هر چهار ائتلاف نخست، از احزاب شیعه هستند و هرچند از اتحاد دوره‌های قبل برخوردار نیستند اما به هر ترتیب ائتلاف شیعیان مجموعاً نخست‌وزیر را تعیین خواهد کرد. علاوه بر این احزاب اهل سنت و حتی احزاب کردستان نیز وضعیت بهتری ندارند و هر کدام چه در سطح ائتلاف و چه در سطح رهبران و چهره‌های شاخص، دچار افول شده‌اند. برای نمونه وضعیت ایاد علاوی یا اسامه نجیفی که به نحوی ائتلاف‌های اهل سنت را رهبری می‌کنند، دچار افول شده است. انتخابات اخیر عراق از آن جهت که اولین انتخابات پس از پایان داعش است و نتایج آن می‌تواند آینده اقتصادی و سیاسی عراق و حتی منطقه را تحت تأثیر قرار دهد، از اهمیت زیادی برخوردار است.
امریکا بازنده بزرگ
ناظران معقتدند امریکا را باید بزرگ‌ترین بازنده انتخابات عراق دانست چرا که جریانهای پیروز و پیشتاز رویکرد و برنامه‌های ضدامریکایی داشتند. هرچند روابط صدر و ایران در طول چند وقت اخیر سرد شده اما صدر بیشتر به داشتن روحیه و برنامه ضدامریکایی معروف است. مهم‌تر از صدر، ائتلاف فتح است که حشدالشعبی را نمایندگی می‌کند و در رتبه دوم قرار گرفت. رهبران این جریان نقش کلیدی در شکست تروریسم تحت حمایت غرب داشتند و حتی بعضی از آنها خواستار خروج نیروهای امریکایی از عراق شده‌اند. از سوی دیگر مهم‌‌ترین لیستی که مورد حمایت امریکا بود ائتلاف نصر به رهبری حیدر العبادی بود که در رتبه سوم قرار گرفت. این فرضیه در محافل غربی به‌ویژه امریکا شنیده می‌شد که العبادی بهترین گزینه برای غرب است تا بتواند در مقابل ایران موازنه ایجاد کنند. هرچند حیدر العبادی این فرضیه را رد کرده و گفته اگر «فرمانروایی جهان را بدهند حاضر با دشمنی ایران نخواهیم شد.» حالا با نتایج به دست آمده امریکایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها شاهد به قدرت رسیدن جریانی هستند که برخلاف خواست واشنگتن است و همین مسئله باعث شده مقامات امریکایی از همین الان دست به کار شوند. در حالی که هنوز نتایج نهایی انتخابات پارلمانی عراق اعلام نشده است، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور امریکا در حال مذاکره با گروه‌های سیاسی مختلف عراق، برای تشکیل دولت آتی مطلوب واشنگتن است. همزمان با پایان انتخابات پارلمانی عراق، سفرهای غیرمنتظره و مستمر مقامات امریکایی به این کشور و تلاش برای اثرگذاری هرچه بیشتر بر دو بخش سیاسی و امنیتی عراق آغاز شده است. یک هفته قبل «برت مک گورک» فرستاده ویژه رئیس‌جمهور امریکا به عراق، وارد بغداد شد و هنوز در حال دیدار و رایزنی با مقامات سیاسی مختلف این کشور است. مک گورک، عصر روز یک‌‌‌‌‌‌‌‌شنبه با «سلیم الجبوری» رئیس پارلمان کنونی عراق دیدار و درباره اوضاع امنیتی و سیاسی در عراق و منطقه، گفتوگو کرد.
التهاب در کرکوک
استاندار کرکوک عراق با اشاره به محدود بودن وظایف و فعالیت‌های هیئت اعزامی از بغداد، نسبت به جدی بودن وضعیت این استان هشدار داد. راکان سعید الجبوری، استاندار کرکوک عراق اظهار کرد: کمیته‌ای که توسط کمیسیون عالی انتخابات به استان کرکوک فرستاده شده است، یک کمیته فنی است که وظیفه آن جمع‌آوری صندوق‌های رأی است و صلاحیت باز کردن صندوق‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و شمارش دستی آنها را ندارد. فعالیت این کمیته محدود است و مردم کرکوک را متقاعد نمی‌کند. استاندار کرکوک گفت: ما نسبت به تقلب در جریان رأی‌گیری خاص در کرکوک هشدار داده بودیم اما کمیسیون عالی انتخابات در این باره پاسخی به ما نداد. الجبوری ضمن درخواست از کمیسیون عالی انتخابات مبنی بر شمارش دستی آرا در مراکز اخذ رأی که در آنها شکایاتی مطرح شده بود، تأکید کرد: من معتقدم تا زمانی که کمیسیون انتخاباتی کرکوک همچنان نسبت به یک حزب متعصب باشد و جانب یک حزب را بگیرد، نتایج بدی به همراه خواهد داشت چرا که این کمیسیون تنها به یک حزب اختصاص داده شده و نه به همه احزاب.
وی ادامه داد: انجام انتخابات به شکل الکترونیکی اشتباه بود، چراکه مردم به شکل الکترونیکی رأی می‌دهند و از طرف دیگر آرای آنها به نفع حزب سیاسی دیگری شمارش می‌شود. استاندار کرکوک تصریح کرد: یک سوم شرکت‌کنندگان در رأی‌گیری افراد خاص به دلیل وجود مشکلات فنی نتوانستند رأی دهند.
