پرجام

مجلس شوراي اسلامي روز گذشته ميزبان وزراي امور خارجه، اقتصاد و دارايي، دبير شوراي عالي امنيت ملي و عباس عراقچي معاون وزير امور خارجه بود. جلسه‌اي دو و نيم ساعته كه به‌صورت غيرعلني و درباره بررسي لايحه مبارزه با پولشويي و مبارزه با تأمين مالي تروريسم و همچنين آخرين وضعيت برجام بدون امريكا در مذاكره با طرف‌های اروپايي برگزار شد. جلسه‌اي پرتنش و تقابلي كه با اظهارنظر 11 نماينده موافق و مخالف ادامه يافت و در نهايت نمايندگان از توضيحات وزير امور خارجه در خصوص الحاق ايران به كنوانسيون تأمين مالي تروريسم قانع نشدند.
بر اساس آنچه از محتواي اين جلسه غيرعلني درباره وضعيت برجام گذشته، اميدواري چنداني به تضمين‌هاي اروپايي در قبال برجام نيست كه اين نشانه‌ها را مي‌توان در خروج هشت شركت اروپايي، از جمله توتال فرانسه از ادامه همكاري با ايران ديد. گرچه دولتي‌ها هیچ‌چیز را قطعي و نهايي شده نمي‌دانند و همه‌چیز را به مذاكرات هفته‌هاي آينده موكول مي‌كنند، اما شواهد نشان مي‌دهد در اين گور مرده‌اي وجود ندارد.

هنوز تضميني از اروپا گرفته نشده است

بهروز نعمتي، سخنگوي هيئت رئيسه مجلس كه روز گذشته در جمع خبرنگاران پارلماني حاضر شده بود، در تشريح جلسه غيرعلني گفت: در اين جلسه ظريف و عراقچي از چند و چون مذاكره با اروپايي‌ها و تضاميني را كه بايد بعد از خروج امريكا از برجام گرفته شود، مطالبي بيان كردند. وي تصريح كرد: البته اين موارد هم اكنون در حال مذاكره است و هیچ‌چیز قطعي و نهايي نشده است. سخنگوي هيئت رئيسه مجلس شوراي اسلامي گفت: آن چيزي كه خواست نمايندگان مجلس است، حفظ منافع ملي و ايستادگي براي مواضع مردم و توصيه‌هاي مقام معظم رهبري است كه در اين زمينه 11 نفر از نمايندگان اظهارنظر كردند.

اروپا در مرز استقلال‌طلبی يا دنباله‌روی از امريكا

علي مطهري، نماينده مردم تهران نيز با اشاره به ايراد گزارش وزارت امور خارجه درباره موضوع برجام، تصريح كرد: مسئولان وزارت امور خارجه در گزارش خود نسبت به نشست‌هايي كه تاكنون با طرف‌هاي اروپايي برگزار كردند، اعلام رضايت كردند و اذعان داشتند كه همه چيز به مذاكرات دو، سه هفته آتي بستگي دارد. وي افزود: اروپايي‌ها تا حدي دستشان بسته است و اتحاديه اروپا بايد بتواند رضايت 28 كشور عضو خود را كسب كند. آنچه مسلم است اينكه طبق اظهارات مسئولان حاضر در نشست غيرعلني، اروپايي‌ها به جهت اقدام امريكايي‌ها و تک‌روی‌های آنها در دنيا به دنبال نشان دادن استقلال خود هستند. از اين رو مي‌خواهند ثابت كنند كه تابع صرف امريكا نيستند. مطهري ادامه داد: در حقيقت شكافي بين اروپا و امريكا ايجاد شده و ممكن است همانند اقداماتي را كه در رابطه با كوبا در سال 1996 انجام دادند، تكرار كنند، كاري كه به موجب آن دولت‌هاي اروپايي شركت‌هاي خود را از اجراي تحريم‌هاي امريكا در خصوص كوبا ممنوع و خسارات مالي آنها را هم پرداخت كردند.
البته اين بخش از سخنان مطهري، ديدگاه شخصي وي بود نه اظهار نظر مسئولان دستگاه ديپلماسي كه البته با خروج هشت شركت اروپايي از تهران بسيار خوش‌بینانه است و نمي‌تواند چندان رنگ واقعيت به خود بگيرد، هرچند بايد تا پایان مذاكرات ايران و پنج كشور طرف برجام كمي صبر كرد. مطهري در پاسخ به سؤال يكي از خبرنگاران مبني بر ارزيابي وزارت خارجه از قوانين انسداد اروپایی‌ها، گفت: اين اقدامات را مؤثر دانستند و اذعان داشتند در رابطه با شركت‌هاي بزرگ اروپايي چون منافع بسياري در امريكا دارند ممكن است مؤثر نباشد اما درباره شركت‌هاي كوچك و متوسط مؤثر دانستند. وي در توضيح تقابل نمايندگان موافق و مخالف ادامه برجام با اروپایی‌ها در جلسه غيرعلني، گفت: اين تقابل‌ها در نشست غيرعلني هم بسيار شديد بود تا جايي كه داد و بيداد بسياري در جلسه كردند اما در نهايت افرادي قانع شدند و برخي قانع نمي‌شوند.

برجام در‌ آي سي يو و در حال مرگ

رضايي كوچي، رئيس كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي روايت ديگري از اين جلسه دارد. او به نقل از ظريف گفته است: برجام بيماري است كه در ‌آي سي يو قرار دارد. اين نماينده به خبرگزاري مهر گفت: برجام از نظر آقاي ظريف، بيماري در حال مرگ است كه در آي‌سي‌يو و شرايط بسيار سختي قرار دارد. وي تصريح كرد: آقاي ظريف اعلام كرد كه ما با اروپايي‌ها وارد مذاكره شده‌ايم و اروپايي‌ها تعهد داده‌اند كه منافع ايران را تضمين كنند، اما مشخص نيست كه اروپايي‌ها چقدر بتوانند در برابر تحريم‌هاي امريكا مقاومت كنند، زيرا سهامداران شركت‌هاي اروپايي، امريكايي‌ها هستند. رضايي‌كوچي اظهار داشت: آقاي ظريف همچنين اين شبهه را مطرح كرد كه مشخص نيست شركت‌هاي اروپايي چه مقدار از سران كشورهايشان تبعيت كنند.

تبعات پيوستن ايران به FATF

بخش ديگري از نشست غيرعلني مجلس به بررسي لايحه مبارزه با پولشويي و مبارزه با تأمين مالي تروريسم اختصاص داشت؛ موضوعي كه به گفته رئيس كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي نمايندگان از توضيحات وزير امور خارجه در خصوص الحاق ايران به كنوانسيون تأمين مالي تروريسم قانع نشدند، زيرا معتقدند در صورت پيوستن به اين كنوانسيون، اگر گروه‌هاي مقاومت مانند حزب‌الله مورد حمايت ايران قرار گيرند، امريكا مي‌تواند از ايران به دادگاه لاهه شكايت كند. وي اظهار داشت: در اين لايحه تعيين مصاديق تروريسم را در اختيار غربي‌ها قرار مي‌دهيم. پيش از اين ما به اين كنوانسيون تبصره‌اي اضافه كرده بوديم كه بر اساس آن، گروه‌هايي كه براي مبارزه با اشغالگران فعاليت مي‌كنند، تروريست نيستند، اما طرف‌هاي غربي اصرار دارند كه اين تبصره حذف شود. نماينده مردم جهرم در مجلس ادامه داد: در صورت حذف اين تبصره، تعيين مصاديق گروه‌هاي تروريستي به دست كشورهاي غربي تعيين مي‌شود و چه بسا گروه‌هايي مانند حزب‌الله لبنان و نيروي قدس در ليست گروه‌هاي تروريستي قرار گيرد. وي افزود: آقاي ظريف معتقد است كه در صورت تصويب اين كنوانسيون، براي حمايت از گروه‌هاي محور مقاومت مشكلي ايجاد نخواهد شد. نعمتي، سخنگوي هيئت رئيسه مجلس در اين زمينه به خبرگزاري خانه ملت گفت: موضوعي كه در اين زمينه مطرح شد اين بود كه آيا اين لوايح ما را به FATF مي‌رساند يا خير كه آقاي شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي تأكيد داشت اين لوايح ارتباطي با FATF ندارد و بيان داشت كه اين لوايح چهارگانه جدا از FATF است. وي ادامه داد: مجلس محل تضارب افكار است؛ نمايندگان موافق و مخالف در اين زمينه صحبت كردند، همه از روي دلسوزي اظهارنظرهايي داشتند اما آن چيزي كه مسلم است اين بود كه نمايندگان بر تأمين منافع ملي تأكيد داشتند كه خارج از مأموريت مقام معظم رهبري گامي برداشته نشود. نعمتي تأكيد كرد: اين لوايح جزو دستور مجلس است اما با توجه به اينكه يكسري نگراني‌هايي وجود داشت اميدواريم با ارائه توضيحات مسئولان، نگراني نمايندگان برطرف شده باشد.