دیپلماتهای هستهای کشورمان با خوشبینی از حفظ برجام از سوی اروپاییها حرف میزنند اما امریکاییها فشارهای خود را بر دولتهای اروپایی افزایش دادهاند تا از بین ایران و امریکا یکی را انتخاب کنند و در این میان کمتر کسی شک دارد انتخاب اروپاییها واشنگتن نخواهد بود.
«ریجارد گرینل»، سفیر امریکا در برلین جمعهشب گفته که شرکتها نمیتوانند همزمان هم با ایران و هم با امریکا تجارت کنند و بایستی یکی از این دو را انتخاب کنند. این دیپلمات امریکایی گفت: «به نظرم رئیسجمهور ترامپ نظرش را درباره تحریمهای امریکا علیه ایران بسیار روشن ابراز کرده است و ایشان، به صراحت گفته که شرکتها باید دست به انتخاب بزنند. »وی در ادامه گفت: «آنها میتوانند انتخاب کنند که با ایالات متحده تجارت کنند یا با ایران تجارت کنند، ولی قادر نخواهند بود هر دو را با هم انجام بدهند». این اظهارات سفیر امریکا پس از نشست وین بین ایران و کشورهای اروپایی مطرح شده است. عباس عراقچی از اعضای ارشد تیم هستهای پس از این نشست گفته بود که بیش از هر زمانی نسبت به حفظ برجام مطمئن شده است. نشست فوقالعاده کمیسیون مشترک برجام جمعه ۴خرداد (۲۵ مه) بنا به درخواست ایران برای بررسی خروج امریکا از این توافق، پیامدهای آن و اینکه آیا بقیه اعضا بدون امریکا قادر به حفظ برجام خواهند بود در وین تشکیل شد. در این نشست نمایندگان کشورهای امضاکننده توافق اتمی و یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی حضور داشتند. با وجود خوشبینی این دیپلمات کشورمان، ناظران، فعالان اقتصادی و حتی خود رهبران اروپایی نسبت به اینکه بتوانند در مقابل فشارهای امریکا مقاومت کنند، تردید دارند. «یان تیلور» شرکت «ویتول»، به عنوان بزرگترین شرکت دنیا که در زمینه داد و ستد نفت فعالیت میکند، اجتناب از تحریمهای امریکا علیه ایران را تقریباً غیرممکن دانسته است. او با بیان اینکه پرسشهای بدون پاسخ زیادی درباره واکنش اروپا به بازگشت تحریمها علیه ایران و ایستادگی بانک مرکزی اروپا در برابر اقدامات «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور امریکا وجود دارد، گفت: «من شخصاً فکر میکنم هیچکدام از ما نمیتوانیم با آن مقابله کنیم.» امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه روز جمعه در جریان دیدار با همتای روسی خود به خبرنگاران گفت تصمیمگیری درباره ادامه فعالیت در ایران و ارزیابی ریسکهای ناشی از تحریمهای امریکا بر عهده خود شرکتهای فرانسوی است و او نمیتواند شرکتهای کشورش را مجبور کند به همکاری با ایران ادامه دهند. شاید به همین دلیل نیز بود که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران برخلاف معاونش تلاش کرد با احتیاط بیشتری درباره توان اروپاییها برای حفظ برجام حرف بزند. ظریف گفت که مذاکرههای صورت گرفته بین ایران و اروپاییها تاکنون نه سیاه بوده و نه سفید و مشخص نیست طرفهای اروپایی در نهایت چه چیزی ارائه خواهند داد. وزیر امور خارجه ادامه داد: اروپاییها در آن 9 بندی که اعلام کردند به همه حوزههای مهمی که باید در برجام انجام شود اشاره کردهاند، حالا موضوع سر این است که هرکدام از این بندها را چگونه عملیاتی میکنند؟ باید ببینیم و نتیجه آن را به داخل میآوریم. البته وزارت خارجه دستگاه اقتصادی نیست و ما دستگاه سیاسی هستیم هرچند که همکاران دستگاههای دیگر هم همراه ما هستند و نظر میدهند. وزیر خارجه همچنین در پاسخ به این سؤال که گفته شده اروپا قرار است پیشنهاد جدیدی را به ایران خارج از موضوع برجام بدهد از جمله مذاکره بر سر توان موشکی و نفوذ منطقهای ایران، گفت: آن خبر کاملاً دروغ بود، اتحادیه اروپا آن خبر را خودش تکذیب کرد، این عملیات روانی است که رژیم صهیونیستی راه انداخته است تا این سخنان را منتشر کند. ضمن اینکه بارها گفتهایم ما صرفاً درباره برجام مذاکره میکنیم و خارج از برجام نه خواستهای و نه حرفی داریم که بزنیم. چندی پیش یک روزنامه آلمانی طی گزارشی مدعی شد ایران با کشورهای اروپایی، چین و روسیه درباره موضوع موشکی و منطقهای وارد مذاکره شده است. حتی پوتین نیز به صورت کنایهآمیزی به ناتوانی اروپاییها در مقابل امریکا اشاره کرد و به شوخی خطاب به امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه گفت: ما میدانیم شما از نظر امنیتی به امریکا وابسته هستید و اگر شکاف بین اروپا و امریکا به سبب اختلاف نظر بر سر برجام بیشتر شود، روسیه از اروپا حفاظت خواهد کرد. هرچند ماکرون با لحنی جدی پاسخ داد که اروپا میتواند از خودش دفاع کند.
پمپئو: غنیسازی مناسب ایران نیست!
مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا در مصاحبهای روز جمعه گفته که به نظر او غنیسازی اورانیوم یا داشتن تأسیسات پلوتونیوم برای ایران مناسب نیست. وزیر خارجه امریکا در مصاحبه با VOA گفت: «در خصوص استفاده از مواد هستهای، فکر نمیکنیم که برای ایران مناسب باشد که مواد شکافتپذیر هستهای تولید کند یا به غنیسازی اورانیوم بپردازد و یا تأسیسات پلوتونیوم داشته باشد.» وی اضافه کرد: «اگر آنها برنامه صلحآمیز انرژی هستهای میخواهند، بسیار خوب، میتوانند آن مواد را وارد کنند. کشورهای دیگر هم همین کار را میکنند. این روشی است که بسیاری از کشورها در سراسر جهان، آن را به کار میگیرند.» مایک پمپئو در ادامه گفت که برای اطمینان از اینکه ایران اقدام به تولید مواد شکافتپذیر هستهای یا غنیسازی اورانیوم نمیکند بایستی از اماکن نظامی و آزمایشهای تحقیقاتی ایران بازرسی انجام شود. او گفت: «برای اینکه به این هدف برسیم و آسودهخاطر شویم که اوضاع همینطور است، بایستی بازرسی انجام شود. این بازرسیها، بازرسی از اماکن نظامی و آزمایشگاههای تحقیقاتی و تمامی اماکنی را که در نسخههای قبلی برنامه هستهای ایران دخالت داشتهاند، شامل میشود.»
جاسوسهای اسرائیلی برای ترامپ
شبکه تلویزیون انبیسینیوز امریکا جزئیاتی از تلاشهای یک شرکت امنیتی نزدیک به رژیم صهیونیستی برای تضعیف توافق هستهای برجام ارائه کرده است. بر اساس این گزارش، شرکت امنیتی «بلککیوب»، از چندی پیش تلاشهایی را برای پروندهسازی علیه معماران امریکایی توافق هستهای برجام که در دولت قبلی این کشور سمت داشتهاند، هدایت کرده است. «انبیسینیوز» بر اساس اسنادی که به روئیتش رسیده این شرکت را یک شرکت اطلاعاتی توصیف کرده که قراردادهایی با رژیم صهیونیستی و ادارهای برای انجام کارهای با انگیزه سیاسی داشته است. روش کار شرکت به این نحو بوده که برای پیدا کردن مصادیق تخلفهای مالی یا سوءرفتارهای جنسی نفرات هدف برای افراد نزدیک به آنها پیامهای جعلی ارسال میکرده. یک منبع آگاه به رسانه امریکایی گفته این اقدام بخشی از فعالیتهای «بلککیوب» برای پروندهسازی علیه مقامهای دولت سابق امریکا و توافق هستهای بوده است.