جبار آذين، مدرس و منتقد پيشكسوت سينما و تلويزيون در گفت و گو با «جوان» قالب نگاه صداوسيما به توليد سريالهاي ماه رمضاني را زير ذره بين ميبرد و ميگويد: در واقع يكي از معضلات عمده در ساختار مديريتي، اجرايي و برنامهسازي در صداوسيما فاصله گرفتن مديران اين سازمان از نظر و سليقه مردم و بيتوجهي روز افزون به ايام و مناسبتهاي ملي، اجتماعي و ديني است.
آذين ميافزايد: در سالهاي نه چندان دور، سيما حركتي ديگر داشت و ميكوشيد تا دست كم در مناسبتهاي ديني همگام و همسو با ديدگاههاي جامعه و فرهنگ مردم حركت كند، اما اين اقدام فرهنگي مناسب، سالهاست در تلويزيون ديده نميشود. يكي از مناسبتهاي مهم و تأثيرگذار و شادي آفرين ماه مبارك رمضان است كه متأسفانه افزون بر اينكه از نگاه مناسب و بهنگام مسئولان صداوسيما فاصله دارد، دستاندركاران سيما اين ماه تكامل بخش و سازنده را با ايام ماه محرم و عزاداري اشتباه گرفتهاند. نمونه شاخص اين نوع نگاه سريالهاي رمضان امسال است.
وي با بيان اينكه امسال سه سريال متوسط غيرمناسبتي هيچ ربط معنايي و محتوايي با ويژگيها و مختصات ماه مبارك رمضان ندارد، ميگويد: سراسر اين سريالها مشحون از غم و اندوه و مرگ است؛ مجموعه هايي كه به دليل ضعف مفرط در سوژه، داستان پردازي، شخصيتسازي و استاندارد نبودن ساختار هنري، باعث شده مخاطبان سيما از تماشاي آنها خودداري كرده و گروهي به ناچار به تماشاي بازپخش چند باره پايتخت نشستهاند.
«رهايم نكن» شروع دير و نابهنگام
جبار آذين با اشاره به سريال رهايم نكن ساخته محمدمهدي عسگرپور، كارگردان شناخته شده سينما و تلويزيون كه از شبكه 3 سيما پخش ميشود، ميگويد: «رهايم نكن» مجموعهاي كند و كشدار با مضامين و محتواهايي به نسبت خوب اما پرداخت نشده است؛ سريالي كه ميتوانست در صورت توجه كامل، ساختار حرفهاي و پردازش مناسب موضوعي، به اثري تماشايي و ماندگار تبديل شود اما به دليل اهمال، غفلتها و پرداخت نا بهنگام به موضوع اصلي سريال كه داستان گذشته غمبار و گناهآلود شخصيت محوري يعني «حاج رسول تولايي» است، اين سريال به يك اثر متوسط تلويزيوني تبديل شده است.
آذين درباره ضعفهاي «رهايم نكن» ميگويد: در واقع موضوع اصلي و دراماتيك «رهايم نكن» به جاي آنكه در بخشهاي آغازين سريال به صورت مطلوب و جذاب مطرح شده و در ادامه در مسير كشمكشها و تعليقها به اوج برسد، تازه بعد از پخش نزديك به 20 قسمت سريال بازگو ميشود؛ اتفاقي كه بسيار نا بهنگام و بد است چراكه پيشتر سريال به دليل درگيري با داستانهاي فرعي مخاطب خود را از دست داده است. از اين روز حتي طرح حوادث پر اندوه زندگي «فرناز» خواهرزاده «رسول» گرچه اندكي مخاطب را درگير روند داستان ميكند ليكن نتوانسته «رهايم نكن» را از چالههاي متعدد و ضعفها رها كند. در مجموع آنكه رهايم نكن، نه امتياز مهمي در كارنامه هنري كارگردان آن و نه تلويزيون خواهد داشت.
«بچه مهندس» اليور توئيستي كه از آب درنيامد
منتقد و مدرس پيشكسوت سينما و تلويزيون با بيان اينكه سريال ديگري كه در رمضان امسال شاهد پخش آن هستيم، سريال بچه مهندس به كارگرداني علي غفاري است، ميگويد: در اين سريال تلاش شده محيطي به نسبت تازه زندگي يكي از كاراكترهاي اصلي سريال به شيوه «اليور توئيستي» روايت شود.
اين سريال به دليل ضعفهاي فراوان آن در داستانسرايي، شخصيت پردازي و دور بودن از شاخصههاي يك اثر مطلوب تلويزيوني نتوانسته است در پلهاي بالاتر از متوسط قرار گيرد.
آذين با اشاره به لوكيشن پرورشگاه و تنوع حضور كودكاني كه در اين محيط زندگي ميكنند و مورد مراقبت و تربيت قرار ميگيرند، ميافزايد: اين لوكيشن ميتوانست دستمايه مناسبي براي سازندگان اين سريال جهت نگاه آسيب شناسانه، خانوادگي و اجتماعي به اين فضا و مكان و بچههاي بدون سرپرست باشد كه متأسفانه به دليل سطحينگري و سطحيسازي در نگارش داستان ها، ساختار تلويزيوني و دور بودن از جذابيتهاي بصري و تصويري نتوانسته به توفيق شايسته برسد.
وي با تأكيد بر اینكه در اين سريال هم چند چهره شناخته شده خوب به ويژه در قالب بازيگران همكاري دارند، معتقد است: از تواناييها و قابليتهاي هنري اين هنرمندان به درستي استفاده نشده است.
در «بچه مهندس»، همه چيز از يك ساختار كودكانه و سبُك در خدمت سرگرم كردن مخاطب به هر قيمت قرار گرفته است.
اين منتقد تصريح ميكند: بچه مهندس امتياز بالايي را به خود اختصاص نميدهد و با آنكه نسبت به دو سريال ديگر ماه رمضاني مخاطبان بيشتري داشته، ولي اين دليل مطلوب و مقبول بودن عمومي آن نيست كه علت آن نبود سريالهاي قوي و محكم و نياز به داشتن سرگرمي است.