رویکرد کلی «ماه خدا» به لحاظ محتوایی متوجه موضوع سیر و سلوک و خودسازی با استفاده از ظرفیت معنوی ایجاد شده در ماه رمضان است. این برنامه یکی از تولیدات پرمخاطب سحرگاهی تلویزیون است.
به مناسبت پخش ماه خدا، با محمد هادی صلح‌جو، مجری این برنامه گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
چطور شد که مجری ماه خدا شدید؟
نزدیک به شش سال است که با شبکه یک همکاری می‌کنم. در این مدت برنامه «آفتاب شرقی» و برخی از برنامه‌های مناسبتی دیگر را اجرا می‌کردم. قبل از ایام نوروز توسط مدیران شبکه برای اجرای برنامه ماه خدا دعوت شدم و بعد از جلساتی که داشتیم و در آنها طرح کلی برنامه و تغییرات امسال بیان شد، اجرای برنامه ماه خدا را پذیرفتم.
امسال چه تغییراتی در برنامه اعمال شد؟
مدت‌ها بود که مسوولان محترم سازمان صداوسیما و خصوصاً معاونت سیما، متقاضی ایجاد تغییراتی در برنامه سحر بودند. اصرار داشتند که فضای اجرای تک‌نفره و مجری‌محور تغییر بکند. سال گذشته حجت‌الاسلام رحیم‌زاده که مدیر گروه معارف شبکه یک هستند، پذیرفتند تغییرات را آغاز کنند و قرار براین شد که دقایقی از برنامه یک شاعر حضور داشته باشد و دقایقی را هم یک کارشناس مذهبی صحبت کند.
درواقع دیگر مجری تنها نیست و دو نفر دیگر او را کمک می‌کنند. پارسال این اتفاق افتاد اما در نهایت به‌رغم زحمات بسیاری که دوستان ما کشیدند، آن طور که به بنده گزارش داده‌اند، خروجی که قرار بود به مردم ارائه شود، اتفاق نیفتاد. لذا امسال تدبیر کردند که کارشناسان برنامه از ابتدا تا انتها حضور داشته باشند و مجری مباحث را مدیریت کند. درحقیقت امسال به جای یک مجری، سه مجری و یا به‌تعبیری سه کارشناس داریم.
از تغییرات راضی هستید؟
به نظرم در فضای فقر رسانه ملی در حوزه طرح‌ها و ایده‌های جدید، این برنامه طرحی نو برای ارائه یک محصول فرهنگی، مذهبی و معارفی است. ما محکوم به نو شدن و تازه شدن هستیم. اگر روال ساکن و راکدی را ادامه دهیم، حتماً مخاطب را از دست خواهیم داد. تنوع لازم است البته این اتفاق باید سنجیده رخ بدهد و هر تغییری هم لزوماً مفید نیست. باید سازوکاری فراهم شود که مخاطب با فضای جدید ارتباط برقرار کند. سحر، ناب‌ترین لحظات ماه مبارک رمضان است پس کار شما بسیار دشوار است. همه این مسائل باید به درستی در کنار هم ترکیب شوند و حاصلش یک معجون مطلوبی را به مردم هدیه کند.
از چه منابعی برای اجرا استفاده می‌کنید؟
بعد از ورودم به برنامه و زمانی که چند شب از اجرایم گذشت، فهمیدم که کار بسیار سخت‌تر از چیزی بود که قبلاً فکر می‌کردم. مخاطبی دارید که متخصص، عالم، استاد دانشگاه و از فرهیختگان کشور است و درعین حال از توده‌های مردم هم بیننده زیادی دارید؛ پس مخاطب شما عمومیت بسیار زیادی دارد. کلام ما هم باید فنی و تخصصی باشد که اهالی فن صدق آن را تأیید کنند، هم مطالب ما با توده‌ها مردم ارتباط برقرار کند و نگویند این یک بحث فرهیختگی شبکه چهاری است. مهم‌ترین منبع مورد استفاده من کلام‌الله مجید است. البته کتب دیگری مثل راه و روش بندگی از آیت‌الله جوادی آملی، چهل حدیث استاد رسولی، حکمت عبادات و برخی از منابع دیگر هم مورد استفاده بنده هستند.
چه خودسازی‌های معنوی برای اجرای این برنامه خاص انجام می‌دهید؟
شیخ عباس قمی صاحب مفاتیح، بعد از اینکه این کتاب را آماده چاپ می‌کند، بعد از مدتی از انتشارش پشیمان می‌شود و تمام دست‌نوشته‌ها را پس می‌گیرد. ایشان یک سال همه آن چه را که در کتاب آورده بود خودش عمل کرد و سپس کتاب را منتشر کرد. من امید دارم که حتی بخش یا اندکی از مسائلی را که در برنامه می‌گویم، عمل کنم. البته این کار دشوار است چون شما از عالی‌ترین مفاهیم انسانی، اخلاقی و معارفی صحبت می‌کنید و اگر شخصی بخواهد به تمام آنها عمل کند یک عالم ربانی است. باید حجاب نفاق و دورویی را گوینده از چهره‌اش پاک کند و در مسیر عمل به مفاهیم حرکت کند. من تلاش می‌کنم که به برکت سحر و دعای خیر مردم در این مسیر باشم.
به لحاظ تغذیه و استراحت چه می‌کنید که برای اجرای مشکل نداشته باشید؟
امسال متفاوت‌ترین برنامه طول عمر حرفه‌ایم را تجربه کردم. ساعت خیلی خاص و حساسیت فوق‌العاده بالایی داشت. استراحت من فاصله صبح تا ظهر است و حتماً باید می‌خوابیدم چون اگر استراحتم درست نبود احتمالاً کلماتم درست ادا نمی‌شد. بعد از افطار هم در صورت امکان استراحت کوتاهی می‌کنم. تغذیه امسالم خیلی کمتر از سال‌های پیش است. تقریباً امسال سحری نخوردم. به نظرم این سحری سبک به من کمک کرد. سحری‌ام چای و میوه مختصری است.
بازخورد مخاطبان چگونه است؟
هر طرح و ایده نو وقتی ارائه می‌شود در شروع کار به شدت با مخالفت همراه می‌شود. بخش زیادی از مردم با فضای سحرهای معنوی و قشنگ استاد حاج حسن آقای سلطانی خو گرفته بودند. و طبیعتاً این فضای جدید برایشان تازگی داشت و مقداری در شروع اذیت شدند که من از مخاطبان عزیز عذرخواهی می‌کنم. هرچه از پخش برنامه گذشت شرایط تغییر کرد و مردم همراه شدند. اگر الان پیام‌های مردم را بررسی کنید بخش زیادی از آن مربوط به درخواست مخاطبان برای ادامه این روال بعد از ماه مبارک است. ضمناً برنامه سحر عمومیت دارد و اقشار مختلفی آن را می‌بینند، به همین خاطر سلایق بسیار متکثری را شاهد هستیم. باید سعی کنیم که به نقطه مشترکی در بین همه سلایق برسیم. گمان می‌کنم که خصوصاً از نیمه پخش برنامه به بعد به شرایط خیلی خوبی رسیدیم.
منتقد یا سنگ‌اندازی در کارتان نداشتید؟
بنده به‌عنوان یک عضو کوچک از رسانه ملی، برای خودم به عنوان مجری، کارشناس به عنوان کارشناس، مدیر به عنوان مدیر و... معتقدم هیچ کدام از ما نباید جایگاهی را که داریم ملک شخصی خودمان تلقی بکنیم و فکر کنیم که به طور ابدی آن جا برای ماست؛ اصلاً این طور نیست. از همان اول برای خودم جا انداختم که صرفاً برای امسال مجری این برنامه هستم و لاغیر. تلقی‌های اشتباه می‌تواند منجر به فساد شود. باید خودمان را به خدا بسپاریم و بدانیم که اولین مخاطب جملات زیبایی که بیان می‌کنیم خودمان هستیم و عاملش باشیم. روزگار بین مردم می‌چرخد و باید از رویش استعدادهای جدید خوشحال باشیم.
