تیمهای ملی حاضر در جامجهانی و باشگاههایی که بازیکن خود را در اختیار تیم ملی قرار دادهاند، پول زیادی از برگزاری جامجهانی 2018 به جیب خواهند زد.
جامجهانی 2018، فردا پنجشنبه 24خرداد 1397 به میزبانی روسیه شروع خواهد شد. جامجهانی که بزرگترین مسابقات در فوتبال دنیا محسوب میشود هر چهار سال یکبار در کشوری که توانایی برگزاری این مسابقات را دارد، برگزار میشود. یکی از نکاتی که باید به آن اشاره کرد، گردش مالی و هزینههای هنگفتی است که باشگاهها، تیمهای ملی، فیفا و کشور میزبان(روسیه) دریافت میکنند.
گردش مالی در جامجهانی 2014 برزیل
فدراسیون جهانی فوتبال اعلام کرد از برگزاری جامجهانی برزیل 3/3 میلیارد یورو سود کرده که این رقم در تاریخ فیفا بیسابقه بوده است. فیفا از جامجهانی 2014 درآمدی 3/3 میلیارد یورویی داشت که رکوردی جدید محسوب میشود. رکورد قبلی این مسابقات در اختیار جامجهانی 2010 آفریقای جنوبی با درآمد سه میلیارد یورویی بود. برگزاری جامجهانی 2014 در مقایسه با جامجهانی 2010، سودی 1.6 میلیارد یورویی نصیب فیفا کرده است.
از این مبلغ 425 میلیون یورو بهعنوان پاداش به تیمهای حاضر در جامجهانی پرداخت شد. تیم قهرمان 25.7 میلیون یورو دریافت کرد و 125میلیون یورو به فدراسیونها پرداخت شد تا در بین باشگاههایی که در جامجهانی بازیکن داشتهاند، تقسیم شده باشد. مثلا باشگاههای آلمانی به خاطر داشتن 76 بازیکن در جامجهانی 5.41 میلیون یورو دریافت کردند.
علاوهبر این فیفا مبلغ 148 میلیون یورو را بین 209 کشور عضو تقسیم خواهد کرد. مابقی این پول به حساب فیفا ریخته خواهد شد.
فیفا در سال 1954، ایجاد کنفدراسیونهای قارهای فوتبال(فوتبال بینالمللی) را آغاز کرد. در کنفرانسی برای اروپا، اتحادیه فوتبال اروپا(یوفا) متشکل از 25 کشور عضو اولین موردی بود که تاسیس شد. پس از آن کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC)بنیان نهاده شد. کنفدراسیون فوتبال اقیانوسیه آخرین کنفدراسیونی بود که به فیفا ملحق شد. این اتفاق ابتدا در سال 1966 رخ داد و در سال 1996 این کنفدراسیون تبدیل به یک عضو کاملا قانونی فیفا شد. تمام کشورهای عضو در هر کنفدراسیون برای ورود به جامجهانی رقابت میکنند که در آن جایزه قهرمانی به بهترین تیم فوتبال در این لیگ بینالمللی اهدا میشود.
دو جامجهانی برای مردان و زنان برگزار میشود. فیفا بهعنوان یک بنیاد غیرانتفاعی با درآمد سالانه بیش از 700 میلیون دلار عمل میکند. براساس گزارش مالی سال 2003 فیفا، سود حاصل از رخدادهای ورزش فوتبال 96درصد درآمد فیفا را تشکیل میدهد که بیش از 30 میلیون دلار از امتیاز پخش تلویزیونی و تبلیغات جامجهانی به دست آمده است. امتیاز بازاریابی حدود 140 میلیون دلار و برنامههای تفریحی جانبی حدود 50 میلیون دلار را حاصل آوردهاند.
بودجههای سالانه که هر سال جهت تایید به کنگره فیفا تسلیم میشوند را بودجههایی نقدی میدانند. این بودجهها شامل مخارج فیفا اعم از هزینههای اجرایی، رقابتها، کمکهایی که به بازیکنان میشود، کنفدراسیونها و برنامههای توسعه فیفا هستند.
البته فیفا سود تقریبا ناچیزی را در مقایسه با این رقم به تیمهای حاضر در جام بیستم پرداخته است. بزرگترین نهاد فوتبالی جهان 425 میلیون یورو به 32 تیم حاضر در جام بیستم پرداخت کرد که آلمان، قهرمان جهان با 25.7 میلیون یورو بیشترین دریافتی را در بین 32 تیم داشت.
درآمد فیفا
فیفا باوجود ناکامی کشورهایی چون ایتالیا و آمریکا در کسب جواز صعود به جامجهانی ۲۰۱۸ روسیه امیدوار است که به رقم درآمد از پیش تعیین شده خود بابت برگزاری جامجهانی دستیابد. ناکامی ایتالیا در صعود به جامجهانی باعث شد حدود ۲۰۰ میلیون دلار از درآمد خود بابت حقپخش این رقابتها را از دست دهد. عدم صعود آمریکا هم باعث شده فیفا در توافق با اسپانسرهای آمریکایی به مشکل بر بخورد. مدیر تبلیغات فیفا در این خصوص گفته است: «همه از عدم صعود آمریکا اذیت شدهاند اما ما مطمئنیم که میتوانیم به درآمدی که از قبل انتظار داشتیم دست یابیم. فیفا روزهای بد گذشته را فراموش کرده و آماده برگزاری بزرگترین نمایش دنیاست.»
فیفا که به دلیل حواشی سالهای اخیر و دستگیری سران این سازمان به دلیل فساد مالی چندان وجهه خوبی ندارد هنوز نتوانسته با تمام ۳۴ اسپانسری که انتظار داشته به توافق برسد اما با این وجود از کسب درآمد 5.66 بیلیون دلاری بابت برگزاری جامجهانی ۲۰۱۸ اطمینان دارد. فیفا انتظار دارد تنها سهبیلیون دلار از طریق حقپخش این رقابتها به دست آورد که حدود ۵۰۰ میلیون دلار بیشتر از درآمد کسب شده از این طریق در سال ۲۰۱۴ است.
درآمد تیمهای ملی
با تصویب سران فیفا، این نهاد برای جامجهانی 2018 روسیه، 400 میلیون دلار میان 32 تیم ملی حاضر در این تورنمنت توزیع خواهد کرد. هر کشوری که در جامجهانی روسیه حاضر باشد، حداقل 9.5 میلیون دلار به جیب خواهد زد. نشست اعضا و مدیران فیفا در کلکته هند برگزار و تصمیمات مهمی در آن گرفته شد. ازجمله میزان و نحوه توزیع پاداش تیمهای حاضر در جامجهانی روسیه. طبق چیزی که در این نشست به تصویب رسید، به هر تیمی که در مرحله گروهی حاضر باشد، هشت میلیون دلار تعلق میگیرد و 1.5 میلیون دلار نیز به همه تیمها برای جبران هزینههای آمادهسازی تیم پرداخت میشود. این یعنی هر تیمی ازجمله ایران حداقل 9.5 میلیون دلار از حضور در جامجهانی به جیب خواهد زد.
درآمد باشگاههای فوتبال
محاسبات فیفا نشان میدهد حضور هر بازیکن در جامجهانی حداقل 130 هزار دلار آمریکا برای باشگاه مربوطه درآمدزایی دارد. براساس محاسبات فدراسیون جهانی فوتبال(فیفا) تعهد و همکاری یک باشگاه در طول آمادهسازی تیمهای ملی درآمد خوبی را نصیب باشگاهها میکند. براساس این محاسبات هر بازیکنی که توسط سرمربی در فهرست نهایی تیم ملی قرار بگیرد به ازای هر روز 8530 دلار و به عبارتی تا پایان مرحله گروهی 130 هزار دلار برای باشگاه مربوطه درآمد به همراه خواهد داشت. برای مثال، محاسبه درآمد کسب شده توسط یک باشگاه بابت حضور بازیکنان در تیم ملی در طول جامجهانی به این شرح است:
یک بازیکن 130 هزار دلار، دو بازیکن 260 هزار دلار، سه بازیکن 390 هزار دلار، چهار بازیکن 520 هزار دلار و پنج بازیکن 650 هزار دلار.
روزنامه فرهیختگان- عرفان پویانسب خبرنگار
باتوجه به این مبالغ سودی نصیب فوتبال ایران خواهد شد که میتواند بسیاری از مشکلات باشگاهها را حل کند، آن هم باشگاههایی که در یک سال اخیر حسابی با مشکلات مالی و بدهیهای سنگین بعضا میلیاردی مواجه بودند.