بعد از آنکه دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، اتحادیه اروپا را صراحتاً «دشمن» امریکا خواند، مقامات اروپایی همچنان تلاش کردند لحن محتاطانه در پیش بگیرند و به جای انتقاد، از در گلایه درآمدند و بر دوستی همیشگی با امریکا تأکید کردند تا معلوم شود که اروپا حتی در مقام دفاع از خودش هم در برابر دشمنی آشکار امریکا جدی نیست.
«هایکو ماس»، وزیر امور خارجه آلمان در واکنش به اظهارات دونالد ترامپ، در مصاحبه با روزنامه آلمانی «دویچلند فونک» گفت: «برای حفظ روابط خود با امریکا باید آن را اصلاح کنیم. ما دیگر نمیتوانیم به طور کامل به کاخ سفید تکیه کنیم. برای حفظ مشارکتهای خود با امریکا، باید این مشارکتها را دوباره تنظیم کنیم. نخستین پیامد واضح این اقدامات نیز، لزوم همسو کردن بیشتر خودمان در اروپا است.» وزیر خارجه آلمان با اشاره به تهدیدات رئیسجمهور امریکا در قالب توئیت اظهار داشت: اروپا نباید تقسیم شود. هرچند حملات کلامی تلخ و توئیتهای پوچ و مضحک ممکن است ادامهدار باشد. ماس در حالی چنین اظهارنظری درباره ترامپ کرده است که پیش از آن «فدریکا موگرینی»، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد امریکا همچنان «دوست» اتحادیه اروپا است و تغییر در یک دولت، دوستی بین کشورها و ملتها را دگرگون نخواهد کرد. او گفت: «اگر من جای آن خبرنگار بودم از ترامپ میپرسیدم به عقیده او چه کسی دوستش است. ما [اتحادیه اروپا]دیدگاه روشنی در خصوص اینکه چه کسانی دوستان ما هستند، داریم و امریکا بدون شک دوست ما است. مطمئناً ما امریکا را دوست خود میدانیم. دوست نزدیک و شریک! ما همواره این کار را انجام خواهیم داد.» رئیسجمهور امریکا شب یک شنبه در گفتوگو با شبکه خبری سیبیاس نیوز، در پاسخ به این سؤال که هماکنون مهمترین رقیب و دشمن امریکا چه کسانی هستند، گفت: «به نظرم اتحادیه اروپا از نظر رفتار تجاری که با ما دارد، «دشمن» امریکاست. روسیه نیز از جنبههای خاصی با ما دشمنی دارد و چین نیز در عرصه اقتصادی قطعاً دشمن اصلی امریکا محسوب میشود.» همچنین فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز یک شنبه در واکنش به اظهارات اخیر «دونالد ترامپ» رئیسجمهور امریکا که اتحادیه اروپا را «دشمن» خوانده، گفت: اروپاییها امریکا را دوست خود میدانند و این واقعیت با تغییر دولتها عوض نمیشود. وی که در ابتدای جلسه کمیته امور خارجی اتحادیه اروپا صحبت میکرد، در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات ترامپ، گفت: «اگر من روزنامهنگار بودم، احتمالاً از او میپرسیدم که او چه کسی را دوست به حساب میآورد؟ برای ما کاملاً روشن است که چه کسی دوست ماست؛ قطعاً ایالات متحده.» وی ادامه داد: «با این وجود، ما دوستان زیادی در سرتاسر جهان داریم؛ کانادا، کرهجنوبی، ژاپن - ما فردا با ژاپن یک توافق تجاری امضا میکنیم -، استرالیا، نیوزیلند. امروز و فردا من میزبان وزیران خارجه بسیاری از کشورهای امریکای لاتین، کارائیب و آفریقا هستم. برای ما کاملاً روشن است که دوستان ما چه کسانی هستند و امیدوارم که دولت ایالات متحده هم به روشنی بداند که چه کسانی دوستانش هستند.» «فرانس تیمرمانس» معاون رئیس کمیسیون اروپا شب گذشته در این مورد در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت: «وقتی بهترین دوست خود را دشمن خطاب کنی، دشمن واقعی تو را شاد میکند. تاریخ و ارزشهای مشترک، امریکاییها و اروپاییها را به هم پیوند داده است. اروپاییها هرگز امریکا را کنار نمیگذارند، چراکه امریکا هم هرگز اروپا را کنار نمیگذارد و آنها دوستان همیشگی هستند.» دونالد تاسک، رئیس شورای اروپا که در هفتههای گذشته بارها به صراحت از رئیسجمهور امریکا انتقاد کرده، بلافاصله به سخنان ترامپ واکنش نشان داد. او در توئیتر نوشت: «امریکا و اتحادیه اروپا بهترین دوستان هم هستند. هر کس که میگوید دشمن هستند، دارد اخبار جعلی پخش میکند.»
ابای اروپا از همراهی با چین ضدامریکا
دشمنی ترامپ در بحث اروپا به چند کلام محدود نمیشود. وی در مهمترین اقدام عملی خود چندی پیش با صدور دستور افزایش تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم نخستین گام را در آغاز جنگ تجاری با اروپا و چین برداشته بود. چین امیدوار است در پی اعمال تعرفههای جدید گمرکی از سوی «دونالد ترامپ» رئیسجمهور امریکا، این نشست برای ایجاد یک جبهه مشترک با اروپا در برابر امریکا مناسب باشد. در همین ارتباط نشست اتحادیه اروپا و چین با موضوع تجارت از دیروز آغاز شده و امروز هم در پکن ادامه دارد. در این نشست «لی کچیانگ» نخستوزیر چین با «دونالد تاسک» رئیس شورای اروپا و «ژان کلود یونکر» رئیس کمیسیون اروپا دیدار کردند. لی کچیانگ امیدوار است این دو بلوک اقتصادی بزرگ با یکدیگر متحد شوند. پکن اعلام کرده است که بیانیه مشترکی را علیه سیاستهای تجاری ترامپ منتشر کند و در همین ارتباط هم به نشانه حسن نیت پیشنهاد گشایش بیشتر بازار چین را مطرح کرده است، اما انتظار چندانی از مقامات اتحادیه اروپا در همراهی با چین نمیرود به خصوص که چندی پیش بروکسل نپذیرفت با پکن شکایتنامه مشترکی را علیه امریکا در سازمان جهانی تجارت تنظیم کند.