دانشگاهها در هر سال تحصیلی بهدنبال تمهیدات تجهیز کتابخانههای خود از کتابهای مرجع هستند. هرچند جزوهنویسی کار اول دانشجویان است، اما دسترسی به کتابهای مرجع بهخصوص در رشتههای فنی و پزشکی هم از ضروریات است.
افزایش قیمت ارز در این روزها تهیه کتابهای مرجع را هم دستخوش تغییر کرده است. بسیاری از دانشجویان و محققان به دلیل نایاب شدن و نداشتن قدرت خرید این دست کتابها، به دنبال فرصتی میگردند تا حداقل در یک نمایشگاه بینالمللی به کتاب مورد نظر خود هرچند با یک قیمت نجومی برسند.
این دست کتابها ویژگی متمایز دیگری نسبت به دیگر کتب دارند و آن فروش آنها به صورت ارزی است.
اگر ما امروز نتوانیم کتاب خارجی و منبع علمی بهروز وارد کنیم، دانشگاههای ما با کمبود منابع مواجه میشوند و این مسئله اگر اتفاق بیفتد، بهسختی قابلجبران است. ما نباید با دست خودمان کشور را از علم روز جهانی محروم کنیم.
با افزایش قیمت دلار و یورو میتوان گفت: ورود کتاب خارجی به کشور تقریباً تعطیل شده است و نه کتابی به آن شکل برای عرضه تهیه میشود و نه اصلاً متقاضیای برای کتاب خارجی وجود دارد. از جمله دلایلی که موجب توقف ورود کتاب خارجی شده است، اینکه میگویند هر کالایی که وارد کشور میشود باید در سامانه ثبتسفارش شود، اما کتاب هیچگاه ثبتسفارش نداشته است و بدون انتقال ارز بوده، چون کالای لوکس محسوب نمیشود.
نبود دانش استفاده از کتب مرجع
البته این همه ماجرا نیست و کافی است سری به چند فروشگاه اینترنتی کتابهای مرجع بزنید؛ کتابهایی که بعضاً اگر با دلار ۱۴ هزار تومانی آن را حساب کنیم، به کتابهایی حتی با قیمت ۳ میلیون تومان برمیخوریم. آیا با این وضعیت دانشگاهها خود را برای آغاز سال تحصیلی و تأمین کتابهای مرجع آماده کردهاند؟
از آنجایی که طی چهار، پنج سال اخیر اکثر کتابها به صورت افست یا پیدیاف خریداری میشود، فروش آثار انتشاراتیها بهشدت کاهش یافته، تا جایی که اکثر ناشران فعال در این حوزه در معرض ورشکستگی قرار دارند و به همین دلیل کتابهای خود را به قیمت بسیار پایین و حتی به صورت کیلویی به فروش میرسانند.
از آنجایی که نه اساتید و نه دانشجویان ما تسلط کامل بر زبان انگلیسی ندارند و راهنمای درستی نیز به آنها برای انتخاب کتابهای رفرنس صورت نمیگیرد، شاهد کاهش فروش این کتابها هستیم؛ در حالی که دانشجو وقتی وارد مقطع کارشناسی میشود، باید دانش استفاده از این کتابها را داشته باشد، ولی شاهدیم که حتی تا ترم آخر مقطع کارشناسیارشد که باید مقاله ارائه دهد، اصلاً به این مسئله فکر نمیکند.
بسیاری از اساتید از دانشجویان خود مقاله و پایاننامه میخواهند تا از آنها نکتهبرداری کرده و درنهایت همان نکتهها را به اسم خودشان در قالب کتاب منتشر کنند و این نیز یکی دیگر از مشکلات ما محسوب میشود.