به گزارش جوان آنلاین، محمد رضا کائینی، پژوهشگر تاریخ و دبیر سرویس تاریخ روزنامه جوان، طی یادداشتی در صفحه ایسنتاگرام خود ضمن بیان خاطرهای از دیدار با برادرزاده ابوالحسن خان صبا، سراینده و ترسیمگر چیره دست دربار ناصری، از سرانجام و ظلم صدای پهلوی به او نوشته است. متن کامل یادداشت کائینی در ادامه آمده است:
دوستی دارم «پدرام صبا» نام، که از خاندان پر آوازه و هنر آفرین صباست. برادر زاده ابوالحسن خان صبا (تصویر زیر) و از تبار محمودخان ملک الشعرا که سراینده و ترسیمگر چیره دست دربار ناصری بود و از او در تاریخ، نشانهایی فراوان میتوان جست. خانهای دارد مملو از نفایس فرهنگی ِ آویخته بر دیوار، که به تنهایی یک موزه پر و پیمان است. بارها به مطایبه به او گفتهام که: «اگر دزد به منزل تو بزند، برایش به صرفهتر است تا مخزن بانک مرکزی را خالی کند!»
القصه، در ملاقات اخیر، نکتهای درباره واپسین سالیان حیات عمویش گفت که در نظرم مهم آمد. او میگفت: «در سالهای واپسین عمر ابوالحسن خان، او پس از یک دوره طولانی فعالیت هنری فاخر در رادیو، بر اثر چشم و هم چشمی، از این دستگاه اخراج شد! معوقاتش را که نپرداختند هیج، تمامی آثار ضبط شده او را هم پاک کردند! او که به سان برخی همگنانش، بلد نبود که در اینگونه اوقات راه نواختن در جشنهای دربار یا خانه نخست وزیر یا فلان وزیر و بهمان وکیل را در پیش گیرد، در خانهاش تدریس خصوصی میکرد و همسرش نیز به عنوان کمک خرج خیاطی. روزی که داشتند پیکرش را در ظهیرالدوله به خاک میسپردند، دوستی پیش آمد وبا لحنی بغض آلود، به کالبد وی گفت: آسوده بخواب که دیگر چشم به راه طلبها و نیش حسودانت نخواهی بود!» پدرام صبا بر این باور است که بخش مهمی از آثار ضبط شده صبا در رادیو، در همان دوره معدوم شد و آنچه در دست مانده، بخش اندکی از آن است.
این گفتم که اشارت کنم، بخش مهمی از زندگی اینگونه چهرهها - که دستمایه مصادره به مطلوب و تفاخر جریاناتی از قبیل روشنفکران و سلطنتطلبان قرار گرفتهاند، در پرده پنهان کاری قرارگرفته و به دیده اهل فکر و فرهنگ نیامده است. اگر این بخشهای مغفول مورد استخراج و انتشار رسانهها قرار گیرد، فسیلهای فراری در آن سوی مرزها، نمیتوانند کامیابی اهل هنر و فرهنگ را در دوران پهلویها در بوق کنند.