در‌حالی‌که تنها مجوز افزایش قیمت محصولات لبنی در مردادماه امسال از سوی کارگروه تنظیم بازار اعلام شد، بر‌اساس جدیدترین آمار‌های رسمی در آبان ماه قیمت انواع محصولات لبنی نسبت به سال گذشته بیش از ۵۲درصد و طبق قیمت‌های درج شده روی قیمت محصولات بیش از ۱۰۰ درصد گران شده است که این اقدام غیرقانونی بوده و به گفته سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ۹ پرونده تخلف بزرگ شرکت‌های لبنی در همین زمینه به سازمان تعزیرات حکومتی ارسال شده است.
دبیر انجمن لبنی کشور کاهش ورودی شیرخام به کارخانه‌ها، تحقق نیافتن وعده‌های دولتی برای افزایش قیمت و گرانی ظروف لبنیات را بهانه کرده و معتقد است که باید دامداران شیر خود را به آن‌ها بدهند.
بر‌اساس جدیدترین آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی در هفته منتهی به چهارم آبان ماه امسال، قیمت انواع محصولات لبنی در قالب شش محصول اصلی ۲/ ۵۲ درصد نسبت به هفته مشابه سال قبل، افزایش قیمت را تجربه کرده که البته این میزان در هر یک از محصولات بیش از ۲۲ درصد تا بالای ۷۴ درصد متفاوت بوده است.
این وضعیت در حالیست که محصولات لبنی جزو کالا‌های گروه یک به شمار رفته و هرگونه تغییر و افزایش قیمت آن‌ها باید با مصوبه کارگروه تنظیم بازار باشد و آخرین مصوبه این کارگروه برای افزایش قیمت محصولات لبنی پرمصرف شامل شیر، ماست و انواع پنیر در سوم مردادماه امسال منتشر و ابلاغ شده است. با این حال تقریباً هیچ یک از کارخانه‌های تولیدکننده این محصولات این نرخ‌ها را رعایت نمی‌کنند و هر ماه شاهد افزایش قیمت بخشی از این محصولات در بازار هستیم؛ به نحوی که قیمت‌ها از ۲۰۰۰ تومان سال گذشته به حداقل ۴۰۰۰ تومان افزایش یافته است. این افزایش قیمت‌ها در حالی در بازار لبنیات اتفاق افتاده که هیچ مجوزی بابت آن از سوی کارگروه تنظیم بازار به غیر از ابلاغیه سوم مرداد ماه صادر نشده است.
به وظایفمان عمل کردیم اما...
البته محمدحسن موحدنژاد، مدیرکل بازرسی ویژه سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با تأکید بر لازم‌الاجرا بودن قیمت‌گذاری‌ها تأکید کرده بود که متعاقب افزایش غیرقانونی قیمت محصولات پرمصرف لبنی (شیر، ماست و پنیر) توسط برخی واحد‌های لبنی طی روز‌های اخیر، این سازمان در حیطه وظایف ذاتی و نظارتی خود به مسئله ورود پیدا کرده و وظیفه قانونی خود را انجام داده است، اما این وظایف قانونی هیچ تأثیری روی قیمت‌های درج شده محصولات لبنیاتی نداشته است.
به گونه‌ای که در راستای تبیین ضرورت رعایت ضوابط و انجام اقدامات ارشادی، علاوه بر انجام مکاتبات متعدد با واحد‌های لبنی با همکاری و هماهنگی دیگر دستگاه‌های ذیربط و انجام گشت‌های مشترک ویژه بازرسی، ضمن ورود به موضوع گرانفروشی محصولات لبنی، با واحد‌های متخلفی که محصولات خود را بدون مجوز گران کرده‌اند نیز برخورد شده است.
به گفته او در این ارتباط از ابتدای امسال پرونده تخلف ۹ شرکت لبنی به دلیل گرانفروشی و تمکین نکردن از ضوابط ابلاغی و بی‌اعتنایی به اقدامات ارشادی، با مجموع ارزش تخلف انجام شده بیش از ۱۴۳ میلیارد ریال برای رسیدگی و برخورد قانونی لازم به سازمان تعزیرات حکومتی ارسال شده، ولی ظاهراً دریافت جریمه هدف بوده، نه توقف افزایش قیمت‌ها!
مشکل کجاست؟
دبیر انجمن لبنی کشور با بیان اینکه تولید شیرخام در واحد‌های سنتی دچار مشکل شده است، گفت: در برخی شرکت‌های لبنی ورودی شیرخام تا ۵۰ درصد کاهش یافته است.
باکری افزود: بنابراین آن میزان شیری که از این واحد‌های سنتی در اختیار ماست‌بندی‌ها و واحد‌های لبنی سطح شهر‌ها و شهرستان‌ها قرار می‌گرفت، در حال حاضر از واحد‌های صنعتی تأمین می‌شود.
ظاهراً گرانی‌های اخیر باعث شده تا مردم به جای خرید از کارخانه‌های لبنیاتی به خرید سنتی روی بیاورند تا بتوانند حداقل به جای خرید شیر‌های برند‌های معروف از شیر‌های با غلظت بیشتر و بدون شیرخشک و با قیمت ارزان‌تر استفاده کنند. هر چند تمایل تبدیل شیر به شیرخشک از سوی برخی کارخانجات لبنیاتی به دلیل امکان صادرات آن نیز در بر هم خوردن تعادل در بازار مصرف لبنیات بی‌تأثیر نبوده است.
با این حال باکری گفت: دعوا بر سر شیرخشک نیست، این بحث انحرافی است که مطرح شده و الان اصلاً بحث سر شیرخشک نیست، ضمن اینکه شیرخشک جدا از صنعت لبنی نیست.
وی همچنین درباره اینکه گفته می‌شود افزایش قیمت شیرخام یکی از دلایلی است که باعث شده بحث کمبود این کالا مطرح شود، افزود: هر زمان که بحث افزایش قیمت شیرخام مطرح بود ما اعلام کردیم که مخالفتی نداریم، ضمن اینکه با قیمت ۱۴۴۰ تومان نیز مخالف نبودیم.
دبیر انجمن لبنی کشور با اشاره به اینکه قیمت شیرخام نیز در دوم مردادماه امسال ۱۵۷۰ تومان تعیین شد، گفت: کارخانجات بزرگ در حال حاضر شیرخام را حداقل ۲۲۰۰ تومان خریداری می‌کنند، ضمن اینکه کارخانجات کوچک حتی ممکن است ۲۳۰۰ تا ۲۴۰۰ تومان هم برای این کالا بپردازند.
وی افزود: کارخانه‌ها مدتی تحمل کردند تا دستگاه‌های مربوطه رسیدگی کنند. وقتی سه ماه گذشته و هیچ دستگاهی اقدامی انجام نداده است، کارخانجات نمی‌توانند صبر کنند تا ورشکست شوند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر نیز هر قیمتی را که تصویب می‌کنند، می‌دهیم، ما را بی‌دلیل متهم نکنند، دولت تقصیر خودش را گردن صنایع نیندازد، منوط بر اینکه متناسب با آن قیمت فرآورده‌ها افزایش یابد.
دولت به وعده‌هایش عمل نکرد
دبیر انجمن لبنی کشور با بیان اینکه رسیدگی نکردن دستگاه‌های مسئول به وضعیت کارخانجات لبنی موجب افزایش قیمت لبنیات شده است، گفت: وزارت جهاد زیربار امضای قرارداد تحویل شیر به کارخانجات نمی‌رود.
رضا باکری در گفتوگو با مهر درباره افزایش چشمگیر قیمت فرآورده‌های لبنی در بازار اظهار داشت: کارخانجات لبنی از دوم مردادماه ۹۷ به بعد مرتباً با ستاد تنظیم بازار، سازمان حمایت، ریاست جمهوری و وزارت صنعت در حال مکاتبه هستند و با آنان مطرح کرده‌اند که تأثیر تغییر و تحولات ارزی کشور روی مواد‌اولیه، بسته‌بندی و... چقدر است. مسئولان نیز مرتب قول رسیدگی و تأمین داده‌اند، اما این وعده‌ها تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده است.
وی اضافه کرد: برخی تأمین‌کنندگان مواد‌اولیه ما از جمله پتروشیمی‌ها نیز عنوان می‌کردند که ما قیمت‌ها را به حالت منطقی سابق برمی‌گردانیم؛ چراکه قیمت ظروف بسته‌بندی ۶۰۰ تومان و در برخی موارد، حدود ۱۰۰۰ تومان افزایش یافته است. کارخانجات هم منتظر محقق شدن این وعده‌ها بودند، اما تاکنون اتفاقی رخ نداده است.
