شاید به یاد ماندنیترین فعالیت هنری بنیاد شهید و امور ایثارگران در سالهای اخیر، سریال «شوق پرواز» بود که به زندگی شهید عباس بابایی میپرداخت و مخاطبان پرشماری هم داشت. گفتوگوی «جوان» با حجتالاسلام محمدحسن کاویانیراد، معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران را در حاشیه جشنواره ملی شاهد و ایثارگر درباره فعالیتهای این مجموعه و طرح راهبردی بنیاد در این زمینه میخوانید.
ما فعالیتهای هنری بنیاد شهید را با اتفاقات هنری مانند سریالسازی تولیدات گروه تلویزیونی شاهد و برگزاری جشنواره ملی هنرمندان شاهد و ایثارگر به یاد میآوریم. نگاه بنیاد شهید در حال حاضر به مقوله فرهنگ و هنر چیست؟
در مقوله فرهنگ جایگاه هنر را به عنوان یک ابزار و قالب مناسب برای انتقال پیام نمیتوان نادیده گرفت. هر فرهنگی که در تاریخ بشر ماندگار شده غیر از منطق و محتوایی محکم به لحاظ شکلی تا در قالب هنر شکل نگرفته ماندگار نشده است.
از طرفی جای تصریح ندارد که فرهنگ ایثار و شهادت یک فرهنگ متعالی است که مانند هر فرهنگ دیگری نیازمند یک چارچوب هنری است برای آنکه ماندگار و قابل درک شود و بتواند به درستی مفاهیم خود را به عموم جامعه منتقل کند. بنیاد شهید به عنوان متولی ترویج فرهنگ ایثار و شهادت طبیعتاً سر و کار مستقیم و گستردهای با مقوله هنر دارد و نگاهش به هنر و هنرمندان متعالی است.
بنیاد شهید فعالیت هنری خود را صرفاً در تقویت هنری فرزندان شاهد و ایثارگر میداند یا برای سایر هنرمندان نیز برنامه دارد؟
ما در دو حوزه فعالیتهای فرهنگی و هنری را دنبال میکنیم. ایثارگران و فرزندان شاهد و دیگری فعالیتهایی برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در عموم جامعه و نسلهای بعد، لذا در هر دو حوزه بر خود وظیفه میدانیم برنامهریزی و تلاش کنیم که یکی از آن تلاشها همین جشنواره ملی هنرمندان شاهد و ایثارگر است که در حال برگزاری است.
جایی اشاره کرده بودید فعالیتهای فرهنگی و هنری بنیاد شهید از تصدیگری به تسهیلگری رسیده است. درباره این موضوع توضیح میدهید؟
نگاه اولیه ما به شکوفایی و جهت دهی به آثاری است که به فرهنگ ایثار و شهادت میپردازد و در این موضوع فرقی میان خانوادههای شاهد و ایثارگر با سایر هنرمندان نیست. ما وظیفه خود میدانیم که برای تولید آثار هنری منطبق با فرهنگ ایثار و شهادت به همه هنرمندان کمک کنیم و در این راه تسهیلگری نماییم. این اتفاق حتماً میتواند علاوه بر تولیدات فاخر هنری به شبکهسازی و افزایش توان هنرمندان نوجوی ایثارگر هم بینجامد.
یعنی با این نگاه تولید آثار ماندگاری مانند شوق پرواز که مستقیماً از سوی بنیاد شهید تولید شد از دستور کار شما خارج شده و صرفاً روی تسهیلگری تمرکز کردهاید، درست است؟
ما در یک مرحله و مدتی متولی مستقیم تولیدات هنری فرهنگ ایثار و شهادت بودیم چراکه در آن زمان متولی دیگری در این حوزه وجود نداشت، لذا ما ناگزیر به تولید متمرکز بودیم، اما الان شاهد حضور مراکز مختلف در عرصه تولید هستیم و شرایط با روزگار گذشته متفاوت شده است. پس طبیعتاً ما وارد فاز دوم از فعالیت در حوزه هنر میشویم؛ اینکه بر اساس قانون از دستگاههای مختلف هنری و فرهنگی تولید آثار مرتبط بر ایثار و شهادت را مطالبه و به ایشان کمک کنیم. ما الان در رفت و برگشتهای خوبی با وزارت ارشاد، سازمان صدا و سیما، هنرمندان و سازمانهای مردمنهادی قرار داریم که در این فضا فعالیت میکنند، البته به نظرم با توجه به شأن متولی بودن بنیاد شهید طبق قانون نگاه مطالبهگرانه و تسهیلگری متناسبتر است تا تولید مستقیم. ما سه فاز برای فعالیتهای خود مدنظر داریم. فاز اول تولید متمرکز بود که از سر گذشت فاز دوم تسهیلگری و مطالبهگری است که الان در آن قرار داریم و تمام اینها برای آن است که به فاز سوم برسیم، یعنی مردمی شدن فرهنگ ایثار و شهادت در بطن جامعه. این هدف نهایی ماست که در تلاشیم در ادامه مسیر بدان دست یابیم. هر وقت فرهنگ ایثار و شهادت در بطن جامعه جای شایسته خود را یافت، ما به هدف خود رسیدهایم.