سرویس فرهنگی جوان آنلاین: یکی از بخشهای مهم جشنواره بینالمللی قصهگویی، بخش پدربزرگها و مادربزرگها است که قصهگوهایی از سراسر کشور قرار است برای کودکان و نوجوانان قصه تعریف کنند. کاری که در گذشتههای نه چندان دور در خانوادههای ایرانی متداول بوده، اما زندگی شهری و ماشینی این سنت را بسیار کمرنگ کرده است.
بیست و یکمین جشنواره بینالمللی قصهگویی، از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار میشود و بخش نهایی آن از ۲۶ آذر در مرکز آفرینشهای هنری کانون برگزار خواهد شد. در این دوره از جشنواره شش قصهگوی برتر بخش پدربزرگها و مادربزرگها، با رأی هیئت انتخاب و کمیته داوران منطقهای برای اجرا در مرحله نهایی انتخاب شدند تا از ۲۶ تا ۲۹ آذر در مرکز آفرینشهای فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان روی صحنه رفته و سه نفر از قصهگویان پدربزرگ و مادربزرگ به عنوان قصهگوی برتر معرفی شوند. بر اساس رأی داوران، زهره خیراندیش از کرمانشاه با قصه «شیرینی نمک»، مهین شهمرادزاده از کرمان با قصه «دختر لر»، مریم علیمحمدی از کردستان با قصه «آش سنگ»، فاطمه موسوی از البرز با قصه «سنگ صبور»، احمد پروستان از اردبیل با قصه «مهربانی» و علی نساجشهرکی از سیستان و بلوچستان با قصه «برزگر و سالار» برای اجرای قصههای خود، به مرحله نهایی راه یافتند.
جهانبخش قنبری، مدیر کل کانون در استان مرکزی، با اشاره به اینکه پدربزرگها و مادر بزرگها نقش مؤثری در ترویج و احیای فرهنگ قصهگویی دارند، میگوید: نباید این عزیزان فقط پرستار نوهها باشند بلکه باید همانند گذشته ستون اصلی خانواده بوده و با استفاده از قصهها و مثلها، گذشتهها را برای فرزندان زنده کنند. قنبری با بیان اینکه امروز شاهد گسترش وسایل ارتباط جمعی و گرایش نسل جوان و نوجوان و حتی کودکان به استفاده از آنها هستیم، میافزاید: در این روزها پدربزرگها و مادربزرگها تنها شده و فرزندان نیز با این ابزار سرگرم شدهاند که این مهم سبب نگرانی و گوشهگیری این عزیزان شده است. وی به احیای فرهنگ قصهگویی توسط پدربزرگها و مادربزرگها تأکید میکند و میگوید: باید از ایجاد این گسست فرهنگی جلوگیری شود و با احیای این فرهنگ باز هم دانشها و تجربیات گذشته را به نسلهای جوان و آینده انتقال داده و احساس مفید بودن داشته باشند. قصهگویی برای کودکان موجب رشد هیجانی، عاطفی و سلامت روان این عزیزان بوده و مهمترین عامل برای موفقیت و پیشرفت آنها در زندگی آینده شان میشود.
حضور ۱۵ قصهگو در بخش بینالملل
در بخش بینالملل جشنواره قصهگویی، ۱۵ اثر از ایران و چند کشور خارجی در مرحله نهایی داوری به رقابت با یکدیگر خواهند پرداخت. گروه داوری این جشنواره از میان ۳۹۷ اثر ارسالی به دبیرخانه ۱۵ قصه را برای بخش نهایی این رویداد معرفی کرده است. بر این اساس برگزیدگان ۲۰ دوره گذشته جشنواره قصهگویی در مراحل بینالمللی، ملی و منطقهای و همچنین قصهگویان و مجریان حرفهای دارای سابقه اجرا در رسانه ملی و تئاتر کشور در بخش بینالملل این جشنواره با یکدیگر به رقابت پرداختند. در عین حال از ۳۰ کشور نیز علاقهمندان به قصهگویی در بخش بینالملل بیستویکمین جشنواره قصهگویی به رقابت پرداختند که در نهایت از میان ۲۱۷ اثر ارسالی قصهگویان ایرانی، ۸ اثر و از ۱۸۰ قصه شرکتکنندگان خارجی، ۷ اثر به عنوان آثار برتر معرفی شدند تا از ۲۶ تا ۲۹ آذر ۱۳۹۷ قصههای خود را روی صحنه جشنواره بازگو کنند. شرکتکنندگان ایرانی مرحله نهایی بخش بینالملل عبارتند از: فاطمه روحیرحیم از تهران با قصه «رستم و اسفندیار»، اسماعیل ذبیحی از قم با قصه «خرمشیر»، پریسا صداییآذر از اردبیل با قصه «دختر لجباز»، گلشن حسنوند از لرستان با قصه «خانم کوچیک»، نجمه احدزاده مروست از یزد با قصه «یک روز پرماجرای خاله»، سمیه امیری از لرستان با قصه «خر برفت»، مریم فهیمپور از خوزستان با قصه «بز بلا، بز ناقلا» و فرزاد شیرمحمدی از تهران با قصه «شنگول و منگول و حبه انگور»، به عنوان برگزیدگان بخش بینالملل شناخته شدند. همچنین از میان شرکتکنندگان خارجی، «اولیویر ویلانوو از فرانسه»، «فلورکانالس باستیداس از اسپانیا»، «سیدا سیویچ از ترکیه»، «آلیسا دونجوبانگ از کره»، «کی ران شاه از استرالیا»، «احمدحسین ظاهر از لبنان» و «زهره شریفی» از افغانستان به عنوان برگزیدگان این بخش انتخاب شدند.
رقابت نوجوانان قصهگو
در بخش ملی جشنواه بینالمللی قصهگویی، بخش رقابت میان قصهگوهای ۱۴ تا ۱۸ ساله در نظر گرفته شده است. داوران این بخش از مسابقه قصهگویی، نفرات راه یافته به بخش نهایی را معرفی کردند. بر این اساس از میان بیش از ۱۶۰۰ اثر رسیده به دبیرخانه، هیئت داوران مرحله منطقهای و کمیته انتخاب آثار، پس از بررسی قصههای برتر ۳۱ استان کشور، ۶ اثر را برای اجرای صحنهای در مرحله پایانی جشنواره بیستویکم برگزیدند. با رأی داوران این بخش، کیمیا یعقوبی گودرزی از تهران با قصه «رستم و اکوان دیو»، نگار موحدیرودی از خراسان رضوی با قصه «اشتر خجو»، فرانک سعیدی از کرمانشاه با قصه «عصاره مهربانی»، مبینا جعفری از هرمزگان با قصه «کلوچه خوشمزه»، نگار طهماسبی از لرستان با قصه «کلیله و دمنه» و امیرمحمد موساییگله از چهارمحال بختیاری با قصه «پادشاهی کیکاووس» برای اجرای قصههای خود، به مرحله نهایی راه یافتند.
دنیای کودکان با شنیدن قصه بزرگ میشود
کلر ژوبرت، نویسنده و مترجم فرانسوی، کتابهای کودک، درباره نقش مهم قصه، در شکلگیری شخصیت کودکان، میگوید: داستان و قصه، علاوه بر ایجاد شادی و سرگرمی، نقش اساسی و غیرقابل جایگزینی در رشد شخصیت کودکان دارد. این نقش و تأثیر در ابعاد متعددی قابل بررسی است به عنوان مثال از تقویت قوه تفکر و تخیل، تقویت مهارتهای کلامی، افزایش گنجینه لغتها و دستیابی به درک بهتری از احساسات خود و دیگران از طریق بیان احساسات شخصیتهای داستانی، است.
ژوبرت میگوید: شاید کمترین حسن قصهدرمانی این است که کودک متوجه میشود مشکلش منحصر به خودش نیست و حتی بعضی پژوهشها نشان دادهاند که شنیدن یک قصه ممکن است تأثیری آنی در تغییر رفتار و نگارش یک کودک داشته باشد. این نویسنده معتقد است دنیای کودکان با هر قصهای که میشنوند، وسیعتر میشود و این خاصیت را یکی از مهمترین تأثیرهای قصه دانست. او در این رابطه گفت: کودک در فرآیند قصه با موقعیتهای گوناگون آشنا میشود و در خلال تجربیات شخصیتهای داستانی و تلاش آنها برای حل مشکلات و رسیدن به آرزوهایشان متوجه میشود که هر مشکلی با بهرهگیری از تفکر و استقامت قابل حل است و راههای متعددی برای رسیدن به یک هدف وجود دارد. بیست و یکمین جشنواره بین المللی قصهگویی، از ۲۶ تا ۲۹ آذر با حضور تعداد زیادی از چهرههای فرهنگی و هنری کشورمان، در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار خواهد شد.