سرويس فرهنگی جوان آنلاين - فاطمه احمدی: با داغ شدن بحث ارتباط میان موسسات کنکور با تلویزیون و نقش پررنگ تبلیغات این موسسات در جلوگیری از حذف کنکور، این بار غلامرضا کاتب نماینده مجلس و عضور شورای نظارت بر صداوسیما، بخشی از جریان نفوذ موسسات آموزشی در برنامه‌های تلویزیونی را افشا کرد.
کاتب در گفت و گو با «خانه ملت»، به ارتباط میان موسسات کنکوری و برنامه سازان صداوسیما به جلسه اخیر شورای نظارت بر سازمان صداوسیما اشاره می‌کند و می‌گوید: «در مورد تبلیغات فزاینده و مغایر با نظام تعلیم و تربیت موسسات آموزشی و کنکوری در صداوسیما موضوع در جلسه شورای نظارت بر سازمان صداوسیما مورد بحث و بررسی قرار گرفت که شامل دو بخش است؛ نخست در مورد موسسات آموزشی کنکور که مافیای عجیبی در کشور هستند و اجازه نمی‌دهند وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم به قانون عمل کنند، زیرا بر اساس قانون می‌بایست از سال ۱۳۹۷ به بعد، ۸۵ درصد جذب دانشجویان از طریق معدل باشد نه کنکور.»
کاتب می‌افزاید: «این موسسات فشار می‌آورند و روحیه تست‌زنی را که بر خلاف علم‌گرایی است، همچنان ترویج می‌کنند در حالی که تست‌زنی یعنی ذبح علم. با این حال اینکه موسسات پول پرداخت می‌کنند تا در قالب آگهی، تبلیغاتی داشته باشند، خلاف قانون و خلاف شرع نیست؛ البته قابل تامل است.»
صداوسیما بر روی صحت کارشناسان دقت کند
عضو شورای نظارت بر صداوسیما می‌گوید: «اگر در برنامه‌های مختلف، مناظرات، جلسات گفتگو و ... افرادی از سوی این موسسات در قالب کارشناس معرفی می‌شوند، صداوسیما کنترل کند و اجازه حضور به آن‌ها ندهد. این موسسات فقط دنبال منافع درآمدی شخصی خودن هستند و هیچ توجهی به تولید علم و کیفیت علمی دانش‌آموزان ندارند ضمن اینکه نمی‌خواهند استرس از دامن خانواده‌ها حذف شود».
کاتب تصریح می‌کند: «هدف قانونگذار این بود که استرس از دانش‌آموزان و خانواده‌ها گرفته شود، زیرا صندلی‌های خالی دانشگاهی کشور بسیار زیاد است و اصلا ضرورتی ندارد خانواده‌ها تا به این حد درگیر شده یا برای دانش‌آموزان استرس ایجاد شود.»
بزرگ‌ترین حامی رسانه‌ای کنکور
در روز‌هایی که حذف کنکور به عنوان خواسته‌ای عمومی مطرح شده است. یک رسانه به طور مشخص به عنوان حامی اصلی باقی ماندن کنکور در نظام آموزشی فعالیت دارد. تلویزیون بخش قابل توجهی از فضای رسانه‌ای حامی بقای کنکور را پشتیبانی می‌کند. «خبرآنلاین» در گزارشی به همکاری رسانه‌ای صداوسیما و موسسات کنکوری پرداخته و می‌نویسد: «طبق تعرفه‌های مشخص‌شده صدا و سیما برای برنامه‌های تبلیغاتی کنکور، جمع کل ۱۳ برنامه در یک‌ساعت، دو میلیارد و ۲۸۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان و جمع کل ۱۳ برنامه در یک‌ماه، ۵۷۶ میلیارد و ۹۷۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است. این در حالی است که تکرار این برنامه‌های نیز شامل تعرفه می‌شود و هزینه جداگانه‌ای برای آن محاسبه می‌شود. در واقع برنامه‌های آموزشی صدا و سیما برای کنکور و مشاوره‌های کنکوری ماهانه به بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان می‌رسد که این درآمد کلان، جدا از آگهی‌های تبلیغاتی برای کنکور است. ضمن اینکه در بسیاری از این برنامه‌های آموزشی، از افرادی برای آموزش استفاده می‌شود که عموما سواد و تحصیلات مرتبط و قابل قبولی ندارند و باعث گمراه‌شدن کنکوری‌ها می‌شوند. در واقع کنکور بیش از آنکه مشخص‌کننده آینده یک نوجوان باشد، تبدیل به مافیایی شده که هرکس به‌دنبال منفعتی در آن می‌گردد و صدا و سیما هم بخش بزرگی از آن است.»
تبلیغ غیر مستقیم کنکور آنتن فروشی است
احتیاج صداوسیما به ادامه همکاری با موسسات کنکور، منشاء مالی دارد. محمدرضا خوشرو کارشناس رسانه درباره نقش آگهی بازرگانی در تامین رسانه‌ها در بحران مالی فعلی می‌گوید: «یکی از مهمترین منابع تامین مالی رسانه‌ها تبلیغات بازرگانی است و یکی از معضلات، بحث اقتصاد رسانه است؛ اینکه رسانه‌ها در میان چالش مشکلات مالی و بودجه‌های محدود و هزینه‌های فزاینده تولید و پخش برنامه‌ها، چطور باید به رسالت و ماموریت و مهمتر از همه حفظ استقلال رسانه، عمل کنند. آنتن‌فروشی اصلا زیبنده رسانه حاکمیتی جمهوری اسلامی نیست. به طور کلی تاثیرپذیری رسانه‌ها از صاحبان سرمایه اتفاق بسیار ناگواری است که از قدیم در دنیا مطرح بوده و همچنان نیز ادامه دارد و امروز هم در رسانه حکومتی کشورمان شاهد آن هستیم.»
خوشرو با اشاره به تاثیرات مخرب تبلیغات محصولات کمک آموزشی در برنامه‌های آموزشی صداوسیما، می‌گوید: «اقدام آن دسته از برنامه‌های آموزشی صداوسیما که حامی آن‌ها شرکت‌های تجاری تولید محصولات کمک آموزشی است، اصلا پذیرفتنی نیست. اگر قرار باشد این شرکت‌های آموزشی در تلویزیون تبلیغ داشته باشند باید حتما در باکس آگهی بازرگانی باشد و نه در برنامه‌های آموزشی.» پرداختن به کنکور در قالب آگهی‌های مستقیم موسسات بزرگ کنکوری یا در قالب برنامه‌های آموزشی کنکور که با دعوت از کارشناسان همان موسسات انجام می‌گیرد، توجه خانواده‌ها را به اهمیت حفظ کنکور و بقای این روش سنجش آموزش برای گذر به آموزش عالی، چندین خانواده ایرانی را در مقابل بحرانی ساختگی قرار می‌دهد که سرنوشت فرزندشان صرفا با عبور موفقیت آمیز از گذرگاه کنکور با همراهی موسسات آموزش کنکور مقدور می‌سازد. فضای رسانه‌ای که کنکور در تلویزیون ایجاد کرده است، صرفا با ایجاد جایگزین مناسب مالی در صداوسیما قابل رفع است وگرنه تازمانی که ارتباط مالی موثری میان موسسات کنکور و صداوسیما وجود دارد و این رسانه گرفتن پول از موسسات آموزشی را روش خوبی برای کسب درآمد بداند، امیدی به همراهی با حذف کنکور از سوی این رسانه وجود نخواهد داشت.
کاتب عضور شورای نظارت بر صداوسیما می‌گوید: «فقط در دوران جام جهانی قرارداد تبلیغات یک موسسه آموزشی ۳۲ میلیارد تومان بوده است که این امر نشان می‌دهد درآمد در طول سال برای موسسات مختلف رقم بالایی است.» آیا صداوسیما حاضر خواهد بود از چنین درآمد هنگفتی به راحتی چشم پوشی کند؟!
