سرویس بین الملل جوان آنلاین: اذعان ترامپ به اینکه ایران دنبال جنگ نیست از یک سو و انتشار خبر دور زدن کنگره ازسوی ترامپ برای فروش میلیاردها دلار سلاح به اعراب نشان میدهد که هدف واشنگتن از بازی چند هفته گذشته در دور جدید تهدیدنمایی از ایران چیزی جز دوشیدن شیوخ عربی نبوده است. هرچند هشدارهای متعدد به ترامپ در این باره از جمله نامه ۷۶ ژنرال و دیپلمات بازنشسته برای حذر دادن ترامپ از درگیری با ایران در عقبنشینی ترامپ از موضع تهاجمی اخیر بیاثر نبوده است.
رئیسجمهور امریکا روز جمعه ضمن آنکه از اعزام نیرو به خاورمیانه با اهداف پیشگیرانه خبر داد. وی تأکید کرد: «من فکر نمیکنم که ایران خواستار جنگ باشد و آنها قطعاً خواستار جنگ با ما نیستند.»
رئیسجمهور امریکا در ادامه سخنانش گفت که اجازه داده نخواهد شد ایران به کشوری هستهای تبدیل شود و ایران کشوری است که از تروریسم حمایت میکند.
در همین رابطه وزارت دفاع امریکا اعلام کرده که اعزام هزار و ۵۰۰ نظامی به غرب آسیا شامل متخصصان و مهندسان تجهیزات نظامی میشود.
«پاتریک شاناهان» سرپرست وزارت دفاع امریکا گفت: این اقدامات با هدف حمایت بوده و شامل هزار و ۵۰۰ نظامی و سکوهای پرتاب پاتریوت با هدف مقابله با تهدیدات موشکی است.
از سوی دیگر پنتاگون نیز اعلام کرده که از میان هزار و ۵۰۰ نظامی که به غرب آسیا اعزام خواهند شد تنها ۹۰۰ نظامی جدید بوده و ۶۰۰ نظامی دیگر در منطقه وجود دارند که حضور آنها تمدید خواهد شد.
پنتاگون گفته که نیروهای اضافی که به غرب آسیا اعزام میشوند شامل تکنسینهای استفاده از سکوهای پرتاب پاتریوت، هواپیماهای شناسایی و مهندسان است.
همچنین مایک پمپئو، وزیر امور خارجه امریکا، در مصاحبه با «وان امریکا» در پاسخ به سؤالی درباره تنش میان ایران و امریکا گفت: «رئیسجمهور جنگ نمیخواهد. من جنگ نمیخواهم. هیچکس را در دولت نمیشناسم [که خواهان جنگ باشد]. امروز صبح با وزیر شاناهان صحبت کردم. هیچکدام از ما این را نمیخواهیم. اما فکر میکنم ایرانیها باید درک کنند، همانطور که رئیسجمهور ترامپ در توئیت خود گفت، ما از منافع امریکا محافظت میکنیم.»
پمپئو با ادعای اینکه ایران باعث بیثباتی در منطقه شده است، گفت: «به آنها اجازه نمیدهیم سلاح هستهای داشته باشند. به آنها اجازه نمیدهیم برنامه موشکی خود را ادامه دهند.»
او در پاسخ به اینکه آیا اطلاعاتی وجود دارد که نشان دهد ایران به ساخت سلاح اتمی نزدیک شده باشد، گفت: «تهدیداتی که ظرف چند هفته گذشته دریافت کردیم با برنامه هستهای آنها مرتبط نبود. آن تهدیدات درباره تلاشهای متداول مانند استفاده از نیروهای ایرانی و نیابتی در منطقه است.»
دور زدن کنگره و دوشیدن اعراب
دولت ترامپ روز جمعه رسماً به بهانه «تشدید تنشها با ایران» قوانین کنگره را دور زد و روند فروش چندین میلیارد دلار سلاح به عربستان سعودی و سایر کشورها را تسریع کرد.
سناتورهای امریکایی روز جمعه گفتند دولت ترامپ رسماً کمیتههای کنگره را از برنامه اجرای ۲۲ قرارداد تسلیحاتی به ارزش ۸ میلیارد دلار مطلع کرده است.
پیش از این روزنامه نیویورکتایمز گزارش داده بود دولت امریکا قصد دارد از حفرههای قانونی استفاده و اجازه تسریع روند فروش سلاح به عربستان سعودی و امارات متحده عربی را صادر کند.
طبق گزارش این روزنامه، مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا و برخی دستیاران او در تلاشند دولت را راضی کنند با اعلام «وضعیت اضطراری»، دستور تحویل ۸ میلیارد دلار تسلیحات به عربستان سعودی و امارات را صادر کند.
گزارشها حاکی است رئیسجمهور امریکا در صورت اعلام وضعیت اضطرار ملی میتواند مفاد مندرج در قوانین کنترل تسلیحاتی را نادیده گرفته و بدون مجوز کنگره سلاح بفروشد.
سناتورهای امریکایی جمعه گفتهاند دولت ترامپ گفته وضعیت به دلیل تنشها با ایران اضطراری است و روند اجرای این معاملات بایستی تسریع شود. ترامپ بارها از معامله فروش تسلیحات به عربستان سعودی حمایت کرده است. او روز ۲۸ فروردینماه مصوبهای از کنگره امریکا را وتو کرد که خواستار قطع حمایت نظامی این کشور از ائتلاف تحت رهبری سعودی در جنگ علیه یمن بود.
سناتور مارکو روبیو، نماینده ایالت فلوریدا گفته دور زدن کنگره برای فروش سلاح در خاورمیانه «اشتباهی بزرگ» است.
کریس مورفی، سناتور دموکرات ایالت «کنتیکت» امریکا نیز روز چهار شنبه اعلام کرد که دولت امریکا درصدد است به بهانه تنشهای اخیر با ایران در منطقه بدون مجوز کنگره به عربستان سعودی بمب و سلاح بفروشد.
همچنین باب منندز، معاون رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا خاطرنشان کرد: ترامپ تصمیم گرفت قانون نظارت بر صادرات سلاح را با هدف فروش ذخایر هوشمند به کشورهایی نظیر امارات و عربستان اجرایی کند و اختیارات کنگره را در نظر نگیرد.
دولت امریکا به بندی در قوانین فروش سلاح استناد کرده که اجازه عدول از رأی کنگره را میدهد و آن از طریق اعلام «وضعیت اضطرار ملی» است که دولت ترامپ بر آن در ادعاهای مربوط با تنش با تهران تکیه کرده است.
منندز در بیانیهای تأکید کرد، دولت ترامپ در ارائه توجیه قانونی یا اساسی عملی برای تصمیمی که در قانونی بودن آن تردید وجود داشته و اقدامی بیسابقه است، شکست خورده است.
وی ضمن ابراز نارضایتی از این موضوع گفت: از شکست مجدد دولت ترامپ در اعطای اولویتهایش متعجب نشدم، زیرا این دولت همکاری با دولتهای استبدادی نظیر عربستان را ترجیح میدهد. بار دیگر دولت ترامپ اولویت را به منافع ما در زمینه امنیت ملی در طولانی مدت و دفاع از حقوق بشر نداد.
هشدار ژنرالها به ترامپ
پایگاه تحلیلی «کامن دریمز» در گزارشی نوشت، در حالی که کاخ سفید برای اعزام یکهزار و ۵۰۰ نظامی به منطقه غرب آسیا آماده میشود، کالج رهبران امنیت ملی امریکا، در نامهای این تصمیم امریکا را مورد ارزیابی قرار داد.
طبق این گزارش، نامه فوق به امضای ۷۶ نفر از ژنرالها، دریاداران، سفرا و دیپلماتهای امریکایی درآمده است و پایگاه «War on the Rocks» صبح روز جمعه آن را منتشر کرد.
ژنرالهای ارشد بازنشسته ارتش امریکا در این نامه تأکید کردند: «جنگ با ایران، خواه به صورت انتخابی یا محاسبات اشتباه، پیامدهای غمانگیزی را در خاورمیانه که از قبل نیز بیثبات بوده است، به همراه خواهد داشت و همچنین امریکا را به هزینه بالای مالی، انسانی و ژئوپلتیکی، به یک درگیری مسلحانه دیگر میکشاند.»
در ادامه این نامه آمده است: «نبود ارتباط مستقیم میان رهبران سیاسی و نظامی امریکا در حین بالا گرفتن لفاظیها، تنها به افزایش احتمال محاسبات اشتباه منجر میشود که نتیجه آن تقابل نظامی ناخواسته میشود.»
در پایان نامه، ژنرالهای بازنشسته ارتش امریکا از رئیسجمهور امریکا درخواست کردند از قدرت خود برای به کارگیری راهحلهای صلحآمیز با ایران بهره بگیرد.
ظریف به پمپئو جواب نمیدهد
وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به خبرگزاری رویترز درباره احتمال برقراری تماس تلفنی بین او و همتای امریکایی تأکید کرد که چنین اتفاقی نخواهد افتاد.
محمد جواد ظریف گفت: با وضعیتی که دولت کنونی امریکا ایجاد کرده، دیگر نمیتوان اتفاقی مانند بازداشت ۱۰ ملوان امریکایی توسط ایران در آبهای سرزمینی (سال ۲۰۱۶) را در صورت رخدادن مجدد، به سادگی و سریعاً حل کرد.
وی همچنین درباره احتمال برقراری تماس تلفنی با مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا افزود: «پمپئو هر زمانی که درباره ایران صحبت میکند، به من توهین میکند. چرا باید حتی به تماس او پاسخ بدهم؟»
از سوی دیگر مورگان اورتاگوس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا بدون پاسخ دادن درباره اینکه دولت ترامپ چگونه در زمان وقوع بحرانی مشابه سال ۲۰۱۶ میخواهد با ایران ارتباط برقرار کند، فقط به این توضیح بسنده کرد: «وقتی زمان صحبت فرا برسد، مطمئن هستیم که همه ابزارها را در اختیار داریم.»
پمپئو طی نشست مطبوعاتی که با خبرنگاران داشت، نگرانیها درباره توانایی واشنگتن برای ارتباط با تهران را رد کرد: «راههای بسیاری وجود دارد که بتوانیم از طریق آن ارتباط برقرار کنیم. عمان، سوئیس و عراق کشورهایی هستند که با هر دو طرف روابط خوبی دارند و میتوانند پیامها را منتقل کنند.»