شنیدن رقمهای عجیبوغریب و نجومی قراردادهای فوتبالیستها برای ورود به بازار نقل و انتقالات فصل حالا دیگر نهتنها باعث تعجب کسی نمیشود، بلکه تبدیل به یک عادت شده برای مردم کوچه و بازار که با دیدن این رقمها دود از سرشان بلند شود و سر به علامت تأسف تکان میدهند. همین مردمی که در این وانفسای اقتصادی برای به دست آوردن نان شب باید با جان کندن ریال به ریال پول به دست آورند و از صدقهسری مسئولان بهصورت دلاری خرجش کنند. البته این را هم بدانند که پول فوتبالیها مستقیم از جیب آنها پرداخت میشود که این یکی دردآورتر از همه چیز است. این رسم هر سال بازار نقل و انتقالاتی شده که فوتبالیها رقمهایشان را بدون حساب و کتاب بالا میبرند و کسی هم نمیپرسد که این چرتکه چگونه انداخته میشود که رقمها در آن نه درصدی که تصاعدی بالا میرود و میشود چندمیلیاردی و نجومی!
مسئله اینجاست که کسی این اوضاع نابسامان را مدیریت نمیکند. نظارتی در کار نیست و همین موضوع باعث میشود قراردادهایی امضا شود که ارقام آنها در مخیله کسی نگنجد. اینکه خبر برسد یک دروازهبان برای دو فصل ۱۳ میلیارد قرارداد دارد یا فلان بازیکن پیشنهاد باشگاهش را حلبی قلمداد میکند یا اینکه دیگری توقع بستن قرارداد به دلار را دارد، واقعیت تلخی را نشان میدهد. مدیران باشگاهها بدون ذرهای ترس از بابت مؤاخذه پای قراردادهایی را امضا میکنند که تعهدآور است، اما، چون قرار نیست از جیب خرج کنند و سؤالی را جواب دهند بدون دغدغه فقط امضا میکنند، هرچه بالاتر بهتر، پول بیتالمال هست، به همین دلیل ابایی از بستن قراردادهای نجومی ندارند.
در این میان یک اتفاق دیگر هم رخ میدهد و آن اینکه باشگاهها و نه مدیران متعهد میشوند و دائماً به بازیکنان بدهکار میمانند و مجبورند بهصورت درصدی قراردادها را پرداخت کنند و بازیکنی که هنوز قرارداد قبلیاش تسویه نشده برای سال بعد به فکر افزایش بیحساب و کتاب آن میافتد. به این ترتیب بدهی روی بدهی میآید و مطابق آن صفر به صفرهای جلوی رقم قرارداد بازیکنان اضافه میشود.
با این اوصاف به نظر میرسد باید کاری کرد باید جلوی این ولنگاری مالی را گرفت و باید از مدیرانی شروع کرد که اینقدر راحت پای قراردادهای میلیاردی را امضا میکنند که هزینهاش از بیتالمال و جیب مردم پرداخت میشود. همه ما خوب میدانیم که نه سطح فوتبالمان اینقدر حرفهای است که بخواهیم چنین پرداختهایی را داشته باشیم و نه بازیکنانی شبیه ستارههای بزرگ فوتبال دنیا داریم که بخواهیم برایشان حاتمبخشی کنیم. جای تأسف است که سنگبنای این بنیان کج گذاشته شده و امروز اینقدر بالا رفته که ظاهراً کسی نمیتواند برای اصلاح آن کار کند، اما مگر نه اینکه بنای کج فرو میریزد، پس پیش از هوار شدن این بنای کج روی فوتبال و اهالی آن باید کاری کرد.
فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ هر سال با صدور بخشنامه و دستورالعمل سعی در کنترل میزان قراردادها دارند، اقدامی که فقط بهصورت ظاهری رعایت میشود و خود آنها میدانند که چه مفادی در پشت پرده، زیر میز یا بهصورت آپشنهای مندرآوردی به قرارداد فوتبالیها اضافه میشود که رقم آن را افسانهای میکند. بنابراین امروز که هنوز بازار نقل و انتقالات فصل پیشرو داغ نشده، لازم است با تعریف سازوکاری جدید، محکم و متقن کاری کرد تا جلوی عقد چنین قراردادهایی گرفته شود تا نه بازیکن متوقع و زیادهخواه شود و به خود اجازه دهد هر وقت دلش خواست مبلغ قراردادش را تا هر کجا دلش خواست بالا ببرد و نه باشگاهها بدهکار و مهمتر از این دو باید سازوکاری تعریف شود که با مدیران متخلف از این قانون به شدت برخورد شود و میزان خسارت را از جیب آنها پرداخت کرد، نه اینکه بعد از برکناری باشگاه پاسخگوی سوءمدیریت و بدهیهای بالا آمده از سوی او بابت قراردادهای امضا شده باشد. هیچکس منکر سهم بسزای دلالها در قراردادهای فوتبالیها نیست. همه میدانیم که چه درصدهایی از رقم قرارداد بازیکنان به جیب دلالها و مدیر برنامه و مربی سرازیر میشود و این وسط تنها نام بازیکن است که مطرح میشود، اما میتوان با مدیریت درست جلوی این کار را گرفت. البته بهشرط آنکه مدیریت خودش درصدبگیر قراردادهای چندین میلیاردی نباشد.