در صحنه روابط بین الملل هرکشوری همواره براساس منافع ملی خود عمل می‌کند و عرصه دیپلماسی صحنه‌ای پیچیده، سیال و بطور دائم درحال تغییر و دگرگونی است، صحنه دیپلماسی درست مثل مظنه و قیمت بازار است و دائم در حال نوسان است.
به تعبیر بهتر دیپلماسی داد و ستد است. منتهی سران هر حکومت و کشوری قیمتی دارند. در این میان حلقه گم شده در روابط بین الملل اخلاق مداری و تعهد به عهد و پیمان است. به جرات می‌توان گفت، تمام اختلافات و منازعات بین کشور‌ها ریشه در نقض عهد و پیمان و عدم رعایت اخلاق معنوی و سیاسی دارد؛ و باید اذعان کرد که همین موضوع اخلاق مداری است که حکومت جمهوری اسلامی ایران و سران آن را از سایر حکومت‌ها و سران کشور‌ها متمایز ساخته و قرائتی متفاوت و الگویی ناب از حکومت داری و روابط بین ملت‌ها به جهانیان عرضه کرده است. بی تردید اخلاق مداری سران جمهوری اسلامی است که گفتمان انقلاب اسلامی و حکومت جمهوری اسلامی را از سایرگفتمان‌های حاکم بر صحنه بین الملل متمایزساخته است.
به عنوان نمونه اخلاق ناب سیاسی یعنی اینکه علیه اردوغان در ترکیه کودتا می‌شود و جمهوری اسلامی تمام قد از وی دفاع می‌کند، اما این دولت مرد ترک درخیلی از صحنه‌های بین المللی علیه منافع جمهوری اسلامی ایران گام برمی دارد.
همچنین درحالی که جمهوری اسلامی ایران به مشارکت در جنگ اوکراین و همراهی با روسیه متهم می‌شود، ناگهان پوتین دریک اقدام غیرمنتظره با کشور‌های عرب حاشیه خلیج فارس، تمامیت ارضی کشور ما را زیرسئوال می‌برد؟!
درنمونه‌ای دیگرمقامات جمهوری اسلامی درسطوح عالی از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت می‌کنند و درعوض این حسن نیت مقامات کشورمان، الهام علی اف، پای رژیم صهیونیستی را به مرز‌های شمالی کشورمان باز می‌کند.
در این میان و در مواجهه با این نوع رفتار‌ها نکته‌ای که مسئولین سیاست خارجی کشورمان باید به آن توجه داشته باشند این است که دربحث همسایه داری و تعامل با همسایگان و یا هر کشور دیگر نباید از قانون همسایه آپارتمانی و باغ همجوار تبعیت کرد.
بدیهی است که در روابط بین کشور‌ها بویژه کشور‌های همسایه حفظ منافع ملی بر حسن همجواری ارجحیت دارد و لذا در دفاع ازحقوق و منافع ملت ایران و در مواجهه با کشورهمسایه‌ای که نقض عهد می‌کند و یا قصد دست درازی به منافع ملی، تمامیت ارضی و یا بازی با کارت اعتباری ما درجهت حفظ منافع ملی خود دارد باید بدون واهمه و با صدای رسا برسر آنان فریاد زد.
شاید رفتار این روز‌های روس ها، چینی‌ها، کشور‌های عرب حاشیه خلیج فارس و یا دولتمردان ترکیه برای افرادی که با اصول روابط بین الملل آشنایی چندانی ندارند عجیب وغریب باشد، اما این کشور‌ها در تعامل و رابطه با جمهوری اسلامی ایران و هرکشور دیگری صرفا بعد مادی و هزینه – فایده و منافع ملی خود را در نظرمی گیرند و رفتار سران کشور‌ها درصحنه بین الملل کنونی نشان داده است که پایبندی به عهد و اخلاق در فرهنگ و رفتارسیاسی آنان جایگاهی ندارد.
نکته‌ای که در رفتار مردان سیاست خارجی کشورمان درقبال رفتار این کشور‌ها مشاهده می‌شود این است که دولت مردان و بویژه مسئولین سیاست خارجی کشورمان بیش ازحد به سران این کشور‌ها اعتماد کرده اند و روی قول و قرار آنان حساب بازکرده اند. این درحالی است که طرف مقابل اعتقادی به اخلاق سیاسی و حسن همجواری ندارد و هر وقت منافع و اهدافی را که برای خود تعریف کرده اند ایجاب کند به همه‌ی قول و قرار‌ها و قرارداد‌ها پشت پا می‌زنند. درست مثل رفتار غربی‌ها در ماجرای برجام، در فرهنگ غربی و یا شرقی اینگونه نیست که اگر حسن روحانی رفت و ابراهیم رئیسی آمد به قول و قرار قبلی پایبند باشند.
همه ما شاهد بودیم که به محض ورود ترامپ به کاخ سفید خیلی راحت به پرونده برجام مهر ابطال زدند و یا پوتین در اوج روابط با کشورمان که بار‌ها خودش از آن به روابط راهبردی یاد کرده بطورغیرمنتظره‌ای پشت پا می‌زند و یا چین ازپیشنهاد هنگفت اقتصادی کشور‌های عربی وسوسه می‌شود و تمامیت ارضی ما را زیر سئوال می‌برد.
شاید برخی اینگونه فکرکنند که اختلاف اخیر بین ایران با دو کشورکویت و عربستان بر سر میدان نفتی آرش نشان داد که برقراری مجدد روابط ایران و عربستان ظاهری بوده، اما باید گفت که اولا این اختلافات و ادعا‌های مرزی بین اکثرکشور‌ها که روابط خوب و حسنه‌ای با هم دارند وجود دارد و از قدیم این اختلافات وجود داشته و دو کشور ایران و عربستان با علم به اینکه اختلافاتی با هم داشته اند اقدام به برقرار روابط مجدد کرده اند و این دو هیچ منافاتی با هم ندارند؛ بنابراین در صحنه بین الملل هیچ چیزی قابل پیش بینی نیست چه بسا فردا روزی همین آمریکایی که اکنون دشمن شماره یک ملت ما هستند بر اساس احترام متقابل روابط اش با جمهوری اسلامی ایران عادی شود.
نظام بین الملل صحنه‌ی رویداد‌های غیرمنتظره است و بطوردائم درحال دگرگونی است و درست مثل بازی شطرنج است بنابراین دولت مردان هر کشوری که در حرکت مهره‌ها درست عمل کنند برنده‌ی این صحنه‌ی پرتلاطم و بازی پیچیده به نفع ملت خود خواهند بود.
جای دارد دولت مردان کشورمان بویژه مسئولین سیاست خارجی در حرکت دادن مهره‌ها و بازی‌های پیچیده بین المللی نهایت دقت، کیاست و درایت را داشته باشند و اجازه بازی با کارت و اعتبار ویژه و ممتاز جمهوری اسلامی ایران را به هیچ کشوری ندهند که البته یقین داریم بحمدالله اینگونه است.
