کلیک کردن روی خیلی از لینکها ممکن است هزینههای زیادی را برای کاربران به دنبال داشتهباشد. بسیاری از مراجعانی که برای طرح دعوا در مراکز پلیس فتا حاضر میشوند، اعتماد خود را قربانی تصمیمی کردهاند که به قیمت از دست رفتن سرمایهشان تمام شدهاست. فراهمبودن بسترهای لازم در فضای مجازی زمینههای مناسبی برای مجرمان سایبری فراهم کردهاست که بتوانند از شرایط موجود استفاده کنند و به راحتی حسابهای کاربران را خالی کنند، از همینرو همزمان با فرارسیدن هر مناسبت ملی یا مذهبی، پلیس نسبت به آمادگی کلاهبرداران از فضای موجود برای خالی کردن حساب کاربران هشدار میدهد با این حال تجربه نشان میدهد بسیاری از شهروندان نسبت به هشدارهای مطرحشده بیتفاوت هستند و همین بیتفاوتی به قیمت از دست رفتن سرمایهشان تمام میشود. به عنوان مثال این روزها که بسیاری از شهروندان در تدارک راهپیمایی بزرگ اربعین هستند، مجرمان سایبری هم فعالیت خود را شدت داده و از فرصتهای پیش آمده برای کلاهبرداری از زائران استفاده میکنند. تهیه کفش مناسب برای پیادهروی، اعزام کاروان، تهیه آسان ویزای سفر و مواردی از این دست که لازمه این سفر معنوی است، این امکان را برای مجرمان سایبری فراهم کردهاست که با راهاندازی بازارها یا درگاههای جعلی به اهداف خود برسند. آنها با تبلیغات دروغین در صفحات مجازیشان دنبالکنندگان را برای خرید ترغیب میکنند. کلیک کردن روی لینک خرید کاربران را به درگاههای جعلی هدایت میکند. آن سوی درگاه، کلاهبرداران موفق میشوند به اطلاعات بانکی کاربر دسترسی پیدا کنند و موجودی حساب آنها را خالی کنند. آنها موجودی حساب کاربران را یا به کارتهای اجارهای منتقل میکنند یا به صورت اینترنتی خرید میکنند. مطرح کردن شکایت، تنها راه پیش روی مالباخته است که به جای خرید امن حالا کل موجودی حسابش را هم از دست دادهاست و باید با آمد و شدهای مستمر و صرف هزینه و وقت در دادگستری و پلیس امیدوار باشد که شاید به اصل پولش دسترسی دوباره پیدا کند. معضلاتی که پیشروی مالباختهها در جریان مطرحشدن شکایتها وجود دارد، سبب میشود بسیاری از آنها عطای شکایت را به لقای آن ببخشند و از تجربه سختی که کسب کردهاند، درس عبرت بگیرند. کسب درآمدهای کلان که مجرمان سایبری از این راه به جیب میزنند، سالهاست که منجر به کوچ مجرمان به فضای مجازی شدهاست. مجرمی که از داخل سلولش در زندانی در تهران موفق میشود حساب بانکی هزاران نفر در سراسر کشور را خالی کند و میلیاردها تومان به جیب بزند از قواعد حاکم بر سازوکارهای قانونی با خبر است، برای همین در صورتی هم که با طرح شکایت ۱۰ نفر از هزاران نفر تحت تعقیب قرار گیرد جلب رضایت آنها با میلیاردها تومان آوردهای که از حسابهایش خارج کردهاست، کار دشواری نیست.
کاربران فضای مجازی برای مراقبت از حسابهای بانکی خود هنگام خریدهای اینترنتی باید در نظر داشتهباشد که قبل از خرید اطلاعات تماس کامل سایت یا صفحه مجازی را بررسی کنند و به طبقهبندی درست محصولات و داشتن نماد الکترونیک آن توجه داشتهباشند. نماد اعتماد الکترونیکی که توسط وزارت صمت، به فروشگاههای آنلاین داده میشود، بهترین راه تشخیص و شناسایی یک وبسایت معتبر از وبسایتهای کلاهبردار است. همه فروشگاههای مورد تأیید باید نماد اعتماد الکترونیکی را که به صورت یک e آبی رنگ به همراه یک یا چند نقطه طلایی رنگ است در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دهند. هر چند این امکان هم وجود دارد که جعل نماد الکترونیک امکان وجود دارد برای اطمینان بیشتر کافی است به صفحه کسب و کارهای دارای نماد اعتماد الکترونیکی مراجعه کنید و با یک جست و جوی ساده، از طبقهبندیشدن سایت مورد نظر اطمینان پیدا کنید. همچنین باید در نظر داشت که فروشگاههای آنلاین برای خریدهای الکترونیکی از درگاههای متصل به بانکهای طرف قرارداد استفاده میکنند. پس در همین ابتدا باید توجه داشته باشید که هرگز به فروشگاهی که برای انتقال مبلغ خرید از شماره کارت شخصی استفاده میکند، اعتماد نکنید. درگاههای بانکی با استفاده از پروتکلهای امن SSL ارتباط شما را با بانک مورد نظر برقرار میکنند. به این ترتیب اگر به نوار آدرس وبسایت بانکی که از طریق فروشگاه به آن متصل شدهاید، دقت کنید، در ابتدای آن باید عبارت https را مشاهده کنید. اگر صفحه بانک مورد نظر دارای عبارت http است هرگز اطلاعات حساب بانکی خود را در آن وارد کنید. استفاده از صفحه کلیدهای مجازی هنگام وارد کردن اطلاعات کارت بانکی هم میتواند ضریب امنیت حساب بانکی را ارتقا دهد.
موضوع دیگر درباره سستبودن سازوکارهای موجود در درگاههای بانکی است. تا پیش از وارد شدن رمزهای یکبار مصرف به درگاههای بانکی و تقویت امنیت این درگاهها، برداشتهای غیرمجاز از حساب شهروندان به نارضایتیهای بسیاری در مورد امنیت پایین این درگاهها را موجب شدهبود. هر چند افزایش آگاهی کاربران میتواند تا حد امکان موجب مصونیت سرمایههای بانکی کاربران شود، نفوذ مجرمان سایبری به شیوههای اعلام شده یا هککردن حسابهای بانکی نشان میدهد این درگاهها از امنیت کافی برای مراقبت از حساب مشتریان برخوردار نیستند و تأسفبارتر اینکه در صورت هکشدن حساب و برداشت موجودیاش، بانکها هیچ مسئولیتی در قبال پایینبودن امنیت درگاههایشان پذیرا نیستند.