جوان آنلاین: سال ۱۳۹۷ بود که به دنبال محدودیت‌های ارزی، طبق مصوبه اولیه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا واردات لوازم خانگی ممنوع اعلام شد. از آن پس تا کنون بازار لوازم خانگی با فراز و فرودهای بسیاری مواجه شد؛ از گرانی های بی رویه تا افزایش صادرات. البته تولیدکننگان معتقدند که افزایش قیمت نه به دلیل انحصار بلکه ناشی از افزایش هزینه های تولید بوده است. در هر صورت مساله مهم در هر تصمیم اقتصادی این است که سیاستگذار بتواند ضمن حمایت از منافع تولیدکننده منافع مصرف کننده را نیز لحاظ کند؛ موضوعی که به صورت تلویحی مورد تاکید وزر صمت نیز قرار گرفته و تعرفه گذاری مناسب برای واردات به عنوان راهکاری بینابین مطرح شده است.
رقابت نابرابر تولیدکنندگان داخلی با خارجی
اما همان گونه که انتظار می رود موضوع واردات چندان به مذاق تولیدکنندگان خوش نیامده است. علیرضا محمدی دانیالی، رئیس هیات مدیره انجمن صنایع لوازم خانگی گفت که اگرچه افزایش رقابت اقدامی مناسب است اما تصمیمات اقتصادی باید به گونه ای باشد که متناسب با شرایط اقتصادی کشور باشد.
او با اشاره به شرایط دشوار تامین مواد اولیه، ماشین آلات و همچنین تامین ارز گفت: با همه این چالش ها از سال 97 و بعد از ممنوعیت واردات، تولیدکنندگان داخلی افزایش 100 درصدی تولید داشته اند. ضمن اینکه علاوه بر تامین نیاز داخل حدود 400 میلیون دلار نیز به کشورهای منطقه صادرات داشتیم.
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع لوازم‌خانگی در بخش دیگری از صحبت های خود با اشاره به معطلی چند ماهه برای تامین ارز در بانک مرکزی اظهار داشت: بنابراین در این شرایط اساسا رقابت با صنایع دنیا غیرقابل انتظار است.
او شرط موفقیت در واردات لوازم خانگی را کنترل تورم دانسته و گفت: در غیر این صورت تولیکنندگان داخلی در شرایط سختی قرار می گیرند.
عباس هاشمی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی نیزدر این باره اظهار داشت: با واردات لوازم خانگی مخالفتی نداریم اما همین حالا نیز برای تامین ارز واردات مواد اولیه گاها تا 90 روز معطلی داریم که با توجه به مساله تامین ارز برای واردات اما و اگر دارد.
او همچنین گفت که صنعت لوازم خانگی در حال حاضر در آستانه بلوغ قرار دارد و افزایش واردات می تواند در این مساله اختلال ایجاد کند.
زیان مصرف کننده در شرایط انحصار
اما علیرضا شهبازی نماینده مجلس در گفتگو با «جوان آنلاین» راهکار بهبود کیفیت لوازم خانگی تولید داخل را افزایش نظارت می داند و می گوید: تولیدکنندگان داخلی باید از فرصت ممنوعیت واردات در راستای افزایش کیفیت بهره ببرند و در غیر این صورت گرفتار مشکلات مشابه با صنعت خودروسازی کشور می شوند.
او همچنین به نارضایتی مردم از کیفیت برخی تولیدات داخلی اشاره کرد و گفت: تولیدکنندگان باید از فرصت پیش آمده استفاده کنند و به جای منافع کوتاه مدت به فکر رقابت با بازار جهانی باشند.
واردات با رعایت تعرفه های مناسب
لطف الله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اما با واردات لوازم خانگی برای افزایش رقابت تولیدکنندگان داخلی موافق است و می گوید: شرط این مساله رعایت تعرفه گذاری مناسب برای واردات است.
او درباره صحبت های اخیر وزیر صمت درباره واردات لوازم خانگی به «جوان آنلاین» گفت: در مرحله اول باید به تولید داخل توجه داشت و تولید به اندازه ای باشد که علاوه بر نیاز داخل، صادرات نیز صورت بگیرد.
این نماینده مجلس ادامه داد: صادرات منجر به افزایش کیفیت تولیدات داخلی و زمینه ای برای الزام تولیدکنندگان به رقابت با تولیدکنندگان خارجی می شود.
عمق متوسط 65 درصدی داخلی سازی
متوسط عمق داخلی سازی لوازم خانگی بنا به گزارش ها به بالای 65 درصد رسیده است. یعنی 65 درصد از یک محصول نهایی در داخل تولید می شود (غیر از موتور و بردهای الکتریکی). البته این میزان در برخی کالاها همانند کولر آبی به 100 درصد و در برخی همانند کولر گازی و وسایل صوتی و تصویری حدود 30 درصد است. همچنین عمق داخلی سازی یخچال فریزر، سایدبای ساید و لباسشویی 70 تا 75 درصد و در ظرفشویی ۵۰ درصد است.
از سویی دیگر در شرایطی که در برخی از کالاها همانند یخچال و فریزر به اشباع رسیده ایم در برخی همانند ظرفشویی رومیزی، کولر گازی، ماکروفر، بخارپز، سرخ کن بدون روغن، اسپرسوساز و غذاساز همچنان با کمبود رو به رو هستیم.
توصیه فعالان این حوزه واردات همراه با انتقال دانش و تکنولوژی به کشور است. در هر صورت وارات به شرط رعایت برخی مولفه ها از جمله تعرفه مناسب می تواند ضمن ایجاد رقابت و افزایش انگیزه برای تولید کالاهای با کیفیت، از قاچاق لوازم خانگی نیز جلوگیری کند؛ کمااینکه با مطرح شدن موضوع واردات از سوی وزیر صمت قیمت اقلام قاچاق در بازار با کاهش همراه شده است. پیش بینی می شود در صورت ثبات نرخ ارز، واردات لوازم خانگی بتواند قیمت ها در این بازار را با کاهش همراه کند.
