جوان آنلاین: اعطای یارانه انرژی به افراد، وضعیت برد- برد را برای کشور به همراه خواهد داشت. اولاً، سیستم یارانه انرژی بر مبنای سرانه خواهد بود و از انصاف و اجتناب از توزیع ناعادلانه جلوگیری میکند. ثانیاً، اصلاح یارانه انرژی به افراد در بخش خانگی، در صورت مصرف بهینه، منفعت مالی ناشی از کاهش مصرف فردی به جای پر کردن خزانه کشور، مستقیماً به نفع جیب مردم خواهد بود. این رویکرد موجب خواهد شد مردم ذی نفع اصلی بهینه شدن مصرف شوند.
انرژی یکی از حیاتیترین منابع برای توسعه و رشد اقتصادی است. از آنجایی که کشورها در تلاش برای افزایش استقلال و کارایی انرژی خود هستند، توجه به نقش مردم در مشارکت در بخش انرژی کشور بسیار مهم است. با استفاده از توان و سرمایه افراد میتوان مکانیسمهای جذابی برای تسهیل رشد اقتصادی در حوزه انرژی ایجاد کرد. نکته مهمی که باید در نظر گرفته شود کاهش اتلاف انرژی و ارتقای مصرف بهینه انرژی در بین افراد است. در بسیاری از کشورها، یارانه انرژی برای پایین نگه داشتن مصنوعی قیمتها استفاده میشود که منجر به مصرف ناکارآمد و هدر رفت میگردد. به جای تکیه بر یارانههای دولتی، رویکرد مؤثرتر تخصیص سهمیه انرژی به خانوارها بر اساس سطوح مصرف بهینه خواهد بود.
مسئله مصرف بالای انرژی در کشور یک مسئله جدی است که با وجود آنکه در سیاستهای انرژی دولت، مفهوم یارانه انرژی به عنوان یکی از روشهای تحت پشتیبانی قرار دادن اقشار کمدرآمد و تضمین دسترسی همگان به منابع حیاتی مانند برق، گاز و بنزین شناخته میشود، رویکرد فعلی توزیع یارانهها به مصرف بیرویه و ناکارآمد منابع منجر میشود، چراکه قیمتهای مصنوعاً پایین، مردم را از ضرورت صرفهجویی بینیاز میکند. به همین دلیل، دادن انرژی به شکل مستقیم به شهروندان به جای پرداخت یارانه طرح دقیقتری است. این طرح که هدف آن افزایش کارآمدی و عدالت در توزیع منابع است، پیشنهاد میشود که به هر شهروند مقدار معینی انرژی تخصیص داده شود که میتواند آن را مصرف کند یا در بازار به فروش برساند. این امکان، نه تنها افراد را تشویق میکند که در مصرف انرژی خود صرفهجویی کنند، بلکه به آنها قدرت انتخاب میدهد که چگونه با منابع خود برخورد کنند. علاوه بر این با فروش سهمیه انرژی در بازار، شهروندان میتوانند منافع مالی کسب کنند که این خود بخشی از درآمد خانوادهها را تأمین کرده و میتواند به کاهش فقر و افزایش استاندارد زندگی کمک کند. اعطای یارانه انرژی به افراد، وضعیت برد- برد را برای کشور به همراه خواهد داشت. اولاً، سیستم یارانه انرژی بر مبنای سرانه خواهد بود و از انصاف و اجتناب از توزیع ناعادلانه جلوگیری میکند. ثانیاً، اصلاح یارانه انرژی به افراد در بخش خانگی در صورت مصرف بهینه، منفعت مالی ناشی از کاهش مصرف فردی به جای پر کردن خزانه کشور، مستقیماً به نفع جیب مردم خواهد بود. این رویکرد موجب خواهد شد مردم ذینفع اصلی بهینه شدن مصرف شوند.
با اجرای این سیاست، دولت میتواند قیمتهای داخلی انرژی را به تدریج به سطح بینالمللی نزدیک کند که این امر میتواند به کاهش هدررفت منابع و افزایش صادرات منجر شود. این تغییر سیاست انرژی میتواند به بهبود پایداری محیط زیست کمک کند و با افزایش کارآمدی مصرف و کاهش مصرف غیرضروری، کاهش انتشار گازهای گلخانهای و دیگر آلایندهها نیز محتمل میشود، بنابراین، این طرح نه تنها مزایای اقتصادی دارد، بلکه میتواند به حفظ محیط زیست برای نسلهای آینده نیز کمک کند.
با اجرای این سیاست، منافع حاصل از صادرات انرژی مستقیماً به مردم خواهد رسید و همچنین با کاهش یا حذف نیاز به واردات، ایران توانایی بیشتری برای سرمایهگذاری در توسعه زیرساختهای انرژی و فناوریهای نوین کسب میکند. توانایی تولید، مدیریت و فروش این منابع در بازارهای جهانی، قدرت و استقلال اقتصادی کشور را تقویت و در عین حال، فرصتهای جدیدی برای همکاریهای بینالمللی و دستیابی به تکنولوژیهای پیشرفته ایجاد میکند. بنابراین با استفاده بهینه و مؤثر از منابع، ایران میتواند نه تنها درآمدهای ارزی قابل توجهی کسب کند، بلکه با سرمایهگذاری در بخشهای دیگر اقتصاد، مانند تکنولوژی، صنعت، حملونقل، ساختوساز، آموزش و توسعه پایدار به تنوعبخشی به اقتصاد خود و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی بپردازد. این منابع، در نهایت، فرصتهای بینظیری را برای توسعه و تقویت بخشهای کلیدی اقتصادی فراهم میآورند و میتوانند به عنوان محرکهای اصلی برای تحقق اهداف توسعه ملی و ارتقای سطح زندگی مردم ایران عمل کنند. استفاده مدبرانه و پایدار از این منابع طبیعی، کلید رسیدن به آیندهای روشنتر و پایدارتر برای نسلهای آینده در ایران خواهد بود.