نوستالژي ضدآمريكايي راه قاهر را براي روس‌ها باز كرد

روسيه در تازه ترين اقدام در خاورميانه به مصر رو آورده است كه ياددآور روندها و رويه هاي دوران جنگ سرد است. عمده كمك هايي كه روسيه از كشورهاي متحد يا تازه متحد شده انجام مي دهد در زمينه هاي نظامي، ‌امنيتي، اقتصاد انرژي و همچنين سياست هاي حمايتي در عرصه بين المللي است.

قرارداد نظامي دو ميليارد دلاري مي تواند اين دو كشور را وارد مرحله جديدي از سياست اتحاد و ائتلاف در دو منطقه حساس كند. ابتدا منطقه خاورميانه و شمال آفريقا و سپس حوزه اوراسيا با محوريت روسيه كه آمريكا به شدت نسبت به هر دو حساس است. حساسيت آمريكا در حوزه خاورميانه و شمال آفريقا عمدتا بر مبناي انرژي و امنيت (تل آويو) است و در حوزه اوراسيا نيز بر مبناي ديدگاه امنيتي و جدال بر سر حوزه نفوذ با روسيه است.

روسيه نشان مي دهد كه گام به گام در حال گسترش حوزه نفوذ خود در عرصه جهاني و بويژه در خاورميانه و شمال آفريقا است. به عنوان مثال استحكام اتحاد با سوريه مي تواند مسكو را به مديترانه، درياي سياه و سپس خارج نزديكش پيوند بزند. يعني درست همان جايي كه آمريكا به دنبال گسترش ناتو به شرق و همچنين استقرار سامانه موشكي است.

قرارداد جديد روسيه با مصر، نظامي است يعني اينكه مسكو جداي از نوستالژي تاريخي و ميل به بازگشت به حوزه هاي نفوذ دوره هاي گذشته، در صدد گسترداندن سلاح روسي در برابر سلاح هاي ديگر بخصوص آمريكايي در منطقه است. اين رويكرد اگر به تغيير توازن تسليحاتي بينجامد بي شك سلاح روسي را بار ديگر در برابر سلاح آمريكايي قرار مي هد كه بي شك اصطكاك ايجاد مي كند.

روسيه به خوبي به اين مسئله اشراف دارد كه حوزه آسيا – پاسيفيك به شدت توجه آمريكا را به خود جلب كرده و واشنگتن به ناچار خواهان كوچ امنيتي به سمت مرزهاي چين است بنابراين مسكو در حال برداشتن گام هاي مقدماتي براي نفوذ بيشتر در خاورميانه و شمال آفريقا است. اين رويكرد قادر خواهد بود اتحاد آمريكايي خاورميانه را دچار چالش كند.

از سوي ديگر مصر نيز به دنبال متنوع سازي حوزه سياست خارجي و همچنين اقتصادي خود است كه تا كنون «كمپ ديويد» اين اجازه را از طريق گروگان گيري امنيتي از آن گرفته است در حالي كه روسيه قادر است پنجره مناسبي برايش بگشايد. به هر حال مصر نيز بدش نمي آيد كه كه دوران پيش از كمپ ديويد را اين بار در فضاي جديد بين المللي تجربه كند.