دور جدید (دور چهارم) مذاکرات صلح یمن از پنج شنبه ۱۵ آذرماه با حضور طرفهای یمنی در شهر استکهلم پایتخت سوئد آغاز شد. این دور از مذاکرات در حالی برگزار شد که از همان روز نخست ائتلاف ضد یمن با برقراری آتشبس در زمان برگزاری مذاکرات بهمنظور فراهم شدن فضای موردنیاز جهت ایجاد اعتماد و رسیدن به راهکاری سیاسی، مخالفت کرد. این مسئله باعث شد چالشهای زیادی در مسیر مذاکرات ایجاد شود. این مذاکرات شامل شش پرونده بود که عبارتند از: آزادی اسرا، عملیات الحدیده، بانک مرکزی، محاصره شهر تعز، رساندن کمکهای بشردوستانه به آسیبدیدگان و بازگشایی فرودگاه صنعا. در این مذاکرات برخی مشکلات و مسائل باعث شد مذاکرات در شش موضوع مورد بحث به نتیجه نرسد.
مذاکرات اخیر استکهلم در شرایطی برگزار شد که در دو سال گذشته طرفهای درگیر در بحران یمن حاضر به حضور در مذاکرات صلح نشده بودند. تاکنون چند دور مذاکره میان گروههای یمنی با وساطت نماینده سازمان ملل برگزار شده است. دور اول و دوم مذاکرات میان گروههای یمنی در سال ۲۰۱۶ در ژنو و بیل سوئیس و با وساطت «احمد ولد الشیخ»، نماینده وقت سازمان ملل در امور یمن برگزار شد، اما دستاوردی نداشت. سومین دور مذاکرات نیز در کویت با وساطت «ولد الشیخ» و طی مدت ۱۰۰ روز برگزار شد، اما این مذاکرات نیز دستاوردی نداشت و از اوت ۲۰۱۶ تاکنون هیچ مذاکرهای میان گروههای یمنی انجام نشد.
مذاکرات سوئد میتوانست به یک گام مثبت و روبه جلو برای پایان جنگ یمن تبدیل شود، اما برخی مسائل باعث شدند این مهم تحقق پیدا نکند. در درجه اول هیئت مستعفی یمن به نیابت از ائتلاف سعودی اراده سیاسی لازم را برای به نتیجه رساندن این مذاکرات نداشتند. از سوی دیگر این مذاکرات در شرایطی برگزار شده که عربستان به دلیل قتل خاشقجی تحت فشار بیسابقهای به سر میبرد. کشورهای مختلف اروپایی مانند آلمان، فرانسه و بلژیک صادرات سلاح به ریاض را تحریم کرده و کشورهای مختلف نیز خواستار برکناری بنسلمان ولیعهد سعودی شدهاند. علاوه بر این کنگره امریکا نیز به شدت بر رفتار محمد بنسلمان تمرکز کرده و حتی سنای امریکا طرح پیشبرد قطعنامه ضدسعودی را تصویب کرده است. در این شرایط افکار عمومی جهان نیز بیش از هر زمان دیگری بر مسئله یمن متمرکز شده و سازمان ملل اعلام کرده ۲۲ میلیون یمنی به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند. حتی گاردین تأکید کرده که ۸۵ هزار کودک یمنی در جریان محاصره یمن کشته شده و ۵۷ هزار غیرنظامی دیگر نیز قربانی حملات ائتلاف سعودی به یمن هستند. این مسئله باعث نوعی تنگنای جهانی برای ریاض شده است و به همین دلیل عربستان برای رهایی از این وضعیت و همچنین انحراف افکار عمومی از جنایتهای خود، اقدام به اعزام نمایندگان هیئت مستعفی یمن به استکهلم سوئد کرده است. در واقع عربستان از مذاکرات سوئد تنها به دنبال این بوده که با فریب افکار عمومی اعلام کند که ریاض طرفدار صلح بوده و موافق پایان جنگ یمن است. به همین دلیل ریاض تصور میکرد که انصارالله هیئتی به سوئد اعزام نخواهد کرد و در نهایت میتوان انقلابیون یمن را به عنوان مخالفان صلح و حامیان تداوم جنگ معرفی کرد که البته با حضور هیئت انصارالله در این مذاکرات این نقشه شکست خورد. اندیشکده کارنگی نیز درباره ناکامی مذاکرات سود تأکید کرده که هنوز نمیتوان انتظار موفقیت مذاکرات را داشت چرا که گروههای داخلی یمن باید به انجام مذاکرات احساس نیاز کنند و اراده کافی برای این مسئله را داشته باشند نه اینکه به دلیل یک عامل خارجی مذاکرات برگزار شود. در واقع به دلیل اینکه ریاض مجوز لازم را به نمایندگان دولت مستعفی یمن در مذاکرات برای موافقت با صلح در یمن نداده بود این مذاکرات نتوانست در ۹۰ درصد مسائل مورد اختلاف به نتیجه برسد.
در واقع نوع نگاه و خواستههای هیئت دولت مستعفی به نیابت از عربستان بار دیگر باعث شد این مذاکرات پیشرفت زیادی نداشته باشد. خلع سلاح انصارالله قبل از هرگونه راهحل سیاسی و در حالیکه کشور یمن جولانگاه هزاران نیروی متجاوز و مزدور خارجی است، درخواست کنترل و نظارت دولت مستعفی بر فعالیت فرودگاه صنعا، خروج انصارالله از بندر الحدیده و واگذاری مدیریت آن به رئیسجمهور مستعفی و نادیده گرفتن پیشنهادات منطقیتر هیئت انصارالله در این زمینه، از جمله خواستههای زیادهخواهانه و غیرمنطقی هیئت دولت مستعفی در مذاکرات سوئد بود. در مجموع در این مذاکرات تنها در مورد تبادل اسرا توافق حاصل شد. در پنج محور عملیات الحدیده، بانک مرکزی، محاصره شهر تعز، رساندن کمکهای بشردوستانه به آسیبدیدگان و بازگشایی فرودگاه صنعا اختلافات بین دو طرف مانع از هرگونه توافقی شد. در کل عربستان را میتوان بزرگترین مانع تحقق صلح و توافق بین گروههای یمنی دانست، چرا که ریاض در جنگ چهارساله یمن نتوانسته به هیچ کدام از اهداف خود دست پیدا کند و به نوعی این جنگ برای عربستان جنبه حیثیتی پیدا کرده است؛ بنابراین احتمالاً ریاض تا زمان کسب یک پیروزی میدانی مانع از پیشبرد هر مذاکره بین گروههای یمنی خواهد شد. در همین راستا عربستان همزمان با برگزاری مذاکرات صلح بارها به شهرهای مختلف یمن حمله کرد و به شدت با برقراری هر نوع آتشبس مخالفت کرد. البته توافق گروههای یمنی در مورد تبادل اسرا گام مهمی بوده که شاید بتوان آن را بنایی برای بررسی سایر موضوعات اختلافی در مذاکرات آینده دانست. مهمترین پیششرط پیشرفت در مذاکرات آتی یمن نیز اراده سیاسی هیئت یمنی و عدم دخالت عربستان در جریان برگزاری مذاکرات است که این مسئله باید از سوی سازمان ملل به عنوان عامل برگزاری مذاکرات تحقق یابد.