بسياري از مجرمان سوار بر خودروهاي شخصي كه معمولاً سرقتي است در پوشش مسافربر دست به اعمال مجرمانه ميزنند. هرچند تجربه نشان داده است كه بيشتر اين تبهكاران سرانجام در دام پليس گرفتار ميشوند اما شكلگيري پروندههاي تازه نشان ميدهد كه بسترهاي بروز اين اعمال مجرمانه در كشور فراهم است. نظر به اهميت موضوع، گفتوگوي ما با پروفسور حسين باهر، آسيبشناس اجتماعي در ادامه ميآيد.
پروندههاي بسياري با موضوع آدمربايي، زورگيري، سرقت و اعمال منافي عفت تشكيل ميشود كه عاملان آن در پوشش مسافربر دست به اعمال مجرمانه ميزنند. دليل شكلگيري اين پروندهها را چه ميدانيد؟
برخي از سر ناچاري و عجله، خوشبيني بيش از حد، بيخيالي يا سادگي فرقي نميكند، مهم اين است كه خيليهايشان تاوان سختي براي اين بياحتياطي دادهاند، به راحتي در دام اين افراد ميافتند. به نظر من بيباكي اين مسافربرنماها و بياحتياطي مسافران علت اصلي شكلگيري اين پروندههاست.
چه ساز و كاري در جامعه وجود دارد كه باعث ميشود افرادي با خيال آسوده مرتكب اين جرائم شوند؟
تنها دليلي كه باعث ميشود اين افراد به راحتي دست به اين اعمال مجرمانه بزنند از يك طرف احتمال فرار آنها از دست قانون و از طرف ديگر عدم شكايت شاكيان به علت حفظ آبروي خانوادگي است.
با وجود اينكه پروندههاي بسياري تشكيل و عاملان آن بازداشت و برخي هم اعدام شدهاند، همواره شاهد شكلگيري آنها هستيم. علت را چه ميدانيد؟
به نظر من مجرم به هنگام ارتكاب جرم به مجازاتي كه در پي آن خواهد بود، جدي نمينگرد. آنها
قبل از سوار كردن نواميس مردم در خيال خودشان احتمال فرار از دست قانون را ميدهند.
براي برون رفت از اين آسيب چه ميتوان كرد؟
سواريهاي شخصي بايد شناسنامهدار و با تابلو شوند تا شهروندان به جز اين خودروها سوار خودروهاي ديگر نشوند.
يك دست صدا ندارد! اين استدلال مسئولان پليس است كه معتقدند تا همه دستگاههاي متولي پاي كار نيايند، همچنان بايد شاهد فعاليت مسافربرهاي شخصي باشيم كه ممكن است برخي از آنها مسافربرنما باشند تا مسافربر.
چرا سازمانهاي متولي هر كدام مسئوليت را بر دوش ديگري مياندازند؟
متأسفانه اين عدمتعهد فراگير و به يك اپيدمي تبديل شده است. در پي بروز اين اپيدمي فراگير، اين مسئوليتپذيري افراد و سازمانها است كه فراموش ميشود. اميد است از اين پس شاهد بروز چنين اتفاقاتي در جامعه نباشيم.