رئيس و معاونان سازمان اسناد و كتابخانه ملي، روز گذشته عملكرد خود را تشريح كردند و از طرحهاي آتي كتابخانه ملي سخن گفتند، در اين بين پروژه «تاريخ شفاهي» سؤالاتي را در مورد نحوه درج اطلاعات به همراه داشت.
مرحوم حسين مكي در مقدمه كتاب «تاريخ 20 ساله ايران» از عملكرد كتابخانه ملي به شدت انتقاد كرد و بزرگترين كتابخانه كشور را تنها براي دانشآموزان مفيد دانست نه محققان! سالها از زمان نگارش كتاب «تاريخ 20 ساله ايران» ميگذرد و كتابخانه ملي نيز از يك ساختمان قديمي در خيابان سي تير به مجموعهاي بزرگ در تپههاي عباسآباد نقل مكان كرده است. اين نهاد با گسترش وظايف و تبديل شدن به سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران، قرار است نقش مهمي در توسعه فرهنگ عمومي كشورمان بازي كند، اما هنوز همان انتقاد قديمي از اين مجموعه برجاست، چرا اين مجموعه عظيم نتوانسته است در حد انتظار ظاهر شود؟! روز گذشته سيدرضا صالحياميري، رئيس اين سازمان به مناسبت روز خبرنگار نشستي را با خبرنگاران داشت. در اين ديدار صالحياميري و معاونانش به تشريح عملكرد خود پرداختند و ساعتي را نيز به پاسخگويي به سؤالات خبرنگاران اختصاص دادند.
مخزن كتابخانه مهمتر از خزانه بانك مركزيصالحياميري در اين نشست با بيان اهميت توسعه فرهنگي جامعه و نقش كتاب و كتابخانه در ترويج اخلاق، رويكرد دولت يازدهم را فرهنگي عنوان كرد و گفت: جامعه به مطلوب نخواهد رسيد مگر اينكه بنيان توسعه را بر پايه توسعه فرهنگي بگذارد و اين كار هم نيازمند ارتقاي سطح اطلاعات و دانش در جامعه است كه رسانهها در اين خصوص نقش مهمي ايفا ميكنند. رئيس كتابخانه ملي گفت: مخازن كتابخانه ملي مهمتر از مخازن بانك مركزي است. در حال حاضر بيش از 2 ميليون و ۷۰۰ هزار جلد كتاب، بيش از 5 ميليون نسخه نشريه، بيش از يك ميليون نسخه منابع غيركتابي اعم از فيلم، عكس و ميكروفيلم، قريب به ۲۰۰ هزار نسخه پاياننامه و بيش از ۳۸هزار نسخه خطي نفيس موجود در كتابخانه ملي، بخشي از ميراث معنوي جامعه ايران است.
بعد از سخنان صالحياميري نوبت به معاونان وي بود كه هر كدام از عملكرد خود، گزارشي را ارائه دادند. در اين بين غلامرضا اميرخاني، معاون كتابخانه ملي، خبر از انتشار و رونمايي يك نسخه منحصر به فرد از صحيفه سجاديه داد. نسخه نفيسي از كتاب ارزشمند صحيفه سجاديه با خط كفعمي از دانشمندان مشهور جهان اسلام كه حدود 500 سال پيش ميزيسته است، اكنون توسط سازمان كتابخانه ملي منتشر و در آينده نزديك رونمايي خواهد شد. اين كتاب ارزشمند ناياب بوده و دانشمندان بزرگي از جمله مرحوم آيتالله مرعشي به دنبال آن بوده اما موفق به يافتن آن نشدهاند تا اينكه چندي پيش اين كتاب نفيس در يك مجموعه شخصي پيدا ميشود. اين كتاب هماكنون با مقدمه 300 صفحهاي منتشر و در آينده نزديك رونمايي خواهد شد.
قانوني كه معاون كتابخانه نميدانست!صالحياميري در نشست خبري خود به انتشار چهار جلد از مجموعه تاريخ شفاهي اشاره كرد. دو جلد از مجموعه تاريخ شفاهي در نمايشگاه كتاب تهران عرضه شد كه بنا به دلايلي كتابها جمعآوري شدند. اين كتابها به تاريخ پهلوي اختصاص دارد و به مصاحبه با بازماندگان و صاحب منصبان دوران پهلوي تهيه شده است. از آنجا كه اين كتابها مشمول قوانين، اهداف و سياستها و ضوابط نشر كتاب مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي ميشود، خبرنگار «جوان» درباره عدم رعايت اين ضوابط در انتشار كتابهاي مذكور از مسئولان كتابخانه ملي سوال كرد. طبق قانون اهداف و سياستها و ضوابط نشر كتاب مصوب سال 67 و مصوبه اصلاحي اين قانون در سال 89 حدود و ضوابط نشر و موارد ممنوع شده در انتشار كتابها مشخص شده كه از آن جمله ميتوان به ماده 4 بند ب و تبصره همين بند در مصوبه اصلاحي اشاره كرد كه در آن «ترويج گروههاي محارب و عناصر ضدانقلاب و تروريست و نظامهاي لائيك و سلطنتي و خاندان پهلوي و تطهير چهرههاي منفي آنان» ممنوع و در تبصره آن طرح افكار عناصر ضدانقلاب صرفاً با بررسي محققانه و عالمانه مجاز دانسته شده است كه مؤلف در متن كتاب، مقدمه يا مؤخره يا پينوشت آن مسائل مطرح شده را نقد كند و اگر ادعايي در متن عنوان شده بود را پاسخ دهد.
اين موضوع بديهي است كه ناشران با آن سر و كار دارند و بياطلاعي فريبرز خسروي، معاون پژوهشي سازمان اسناد و كتابخانه ملي از آن جاي تعجب داشت.
در پايان اين نشست خبري، رئيس سازمان اسناد و كتابخانه ملي در پاسخ به انتقاد «جوان» از نقش كمرنگ كتابخانه ملي در توسعه فرهنگ كشور، اين انتقاد را پذيرفت.