تا در راستای حمایت از تولید داخلی، صنعت تولید صنایع دستی را رونق دهند. صنایعی که اکنون با هنر دست بیش از ۱۰ هزار نفر خلق میشوند و با توجه به وسعت استان از تنوعی شگرف برخوردار و میتواند نقشی بزرگ در زمینه اشتغالزایی ایفا کند.
سیستان و بلوچستان این سرزمین کهن و دیار رستم دستان، با وسعتی ۱۸۱ هزار کیلومتری از تنوعی شگرف در صنعت گردشگری برخوردار است. در کنار آثار برجای مانده از ادوار گذشته و جنبه گردشگری آنها، بیش از ۱۰ هزار نفر نیز در سیستان و بلوچستان به تولید صنایع دستی مشغول هستند. اغلب این جمعیت را نیز زنان تشکیل میدهند و در روستاها و مناطق عشایرنشین فعالیت میکنند.
در حال حاضر به گفته علیرضا جلالزایی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان، تاکنون ۸۱ اثر صنایع دستی هنرمندان و صنعتگران این استان نشان ملی مرغوبیت کسب کردهاند و این یکی از نقاط قوت فعالیت زنان روستایی و عشایر استان محسوب میشود. از همین رو مدیر امور فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان از برگزاری جلسهای در خصوص رفع موانع پرداخت تسهیلاتی به کارآفرینان حوزه تولید صنایع دستی خبر میدهد.
آریا نارویی در این باره میگوید: «تسهیلات اشتغال روستایی- عشایری با نرخ ۴ و ۶ درصد در حال حاضر مورد استقبال بخش خصوصی قرار گرفته که اداره کل میراث فرهنگی استان در کنار بخش خصوصی از لحظه معرفی طرح تا پرداخت تسهیلات حضور مستمر و مؤثری دارد.» وی ادامه میدهد: «هم اکنون ۱۶ طرح از محل اشتغال روستایی و ۴ طرح از محل اشتغال فراگیر با عنوان مجموعه گردشگری معرفی شده است و از تمامی متقاضیانی که قصد سرمایهگذاری در صنعت گردشگری به ویژه در مناطق روستایی و عشایری را دارند، تقاضا میشود تا به منظور راهنمایی و مشاورههای لازم به دفتر معاونت سرمایهگذاری این اداره کل مراجعه کنند.»
در کنار وعده پرداخت تسهیلات اشتغالزایی به کارآفرینان و تولیدکنندگان خانگی صنایع دستی، ۲۰ طرح اشتغالزایی در صنعت گردشگری سیستان و بلوچستان نیز در راستای حمایت از تولید داخلی و اشتغالزایی به تصویب رسیده است.
دریافت نشان برتر آثار از یونسکو
البته در کنار این اقدامات، هنوز بحث بیمه زنان تولیدکننده صنایع دستی با موانع و مشکلات بسیاری مواجه است. به طوری که از ۱۰ هزار نفری که در این بخش مشغول به کار هستند، اکنون تنها ۷۰۰ نفر بیمه شدهاند. بنابراین این موضوع هم باید مد نظر مسئولان قرار گیرد و به سرعت شمار نفرات بیمه شده را افزایش دهند. سوزن دوزی، خامه دوزی، سفال کلپورگان، سواس و پریوار دوزی از جمله مهمترین آثار صنایع دستی سیستان و بلوچستان به شمار میآیند که با دلیل برخوداری از کیفیت، ترکیب رنگ، نحوه تولید، خلاقیت، نوآوری از شهرت بالایی برخوردار هستند و قابلیت صادراتی دارند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان با تأیید مطالب فوق سیستان و بلوچستان را از جمله استانهای نخست در زمینه تولید صنایع دستی معرفی میکند. صنایعی که هنوز فرصتهای اشتغالزایی و درآمدزایی ناشناخته بسیاری دارند. لازم به ذکر است که درحال حاضر چهار اثر صنایع دستی سفال، خامه دوزی و سوزن دوزی سیستان و بلوچستان توانستهاند نشان برتر یونسکو را دریافت کنند.
بنابراین با این تفاسیر اگر قرار باشد صنایع دستی استان بخش اشتغالزایی و درآمدزایی را بر دوش بکشند، باید تأمین زیرساختهایی همچون ایجاد بازارچه دائمی و سایتی برای فروش اجناس تولید شده در خارج از کشور راهاندازی شود. در این راستا جلال زایی میگوید: «به زودی هم سایتی برای فروش صنایع دستی استان در داخل و خارج از کشور راهاندازی میشود و هم احداث بازارچه دائمی صنایع دستی در زاهدان با مشارکت شهرداری در دستور کار این نهاد قرار دارد.»
بنابراین تا زمانی که این بازارچهها راهاندازی نشوند، تسهیلات کم بهره پرداخت نشوند و تولیدکنندگان دائمی صنایع دستی بیمه نشوند، همچنان صنعت گردشگری این استان با عدیدهای از مشکلات روبهرو خواهد بود. لازم است مسئولان هرچه سریعتر در راستای رفع این موانع اقدام کنند. اقدامی که بتواند تولید ملی را افزایش و به اشتغالزایی و اقتصاد مقاومتی ختم شود.